اساس ایمپلنت دندان مدرن، پروسه ای بیولوژیک با نام ادغام استخوانی (استئواینتگریشن) است، که در آن موادی مانند تیتانیوم ارتباطی محکم با استخوان ایجاد میکنند. در ابتدای امر ایمپلنت ثابت میشود، سپس ادغام استخوانی قابل انجام میشود و نهایتا یک پروتز دندانی اضافه میشود. مدت زمان بهبود برای ادغام استخوانی پیش از اتصال پروتز دندانی به ایمپلنت یا عامل مجاوری که برای نگهداری پروتز دندان استفاده شده، متغیر میباشد.
موفقیت یا عدم موفقیت ایمپلنت بستگی به سلامت فرد دریافت کننده و همچنین داروهای موثر در ادغام استخوان و سلامت بافتهای دهانی دارد. میزان استرس وارد بر ایمپلنت و ثابت آن در طول فعالیت طبیعی نیز مورد ارزیابی قرار میگیرد. طرح ریزی موقعیت و تعداد ایمپلنتها، کلید سلامت طولانی مدت پروتز میباشد چراکه فشار های بیومکانیکال قابل توجهی در طول جویدن اعمال میشود. موقعیت ایمپلنتها متناسب با موقعیت و زوایه دندانها، به کمک شبیه سازی کامپیوتری یا با استفاده از توموگرافی با شبیه سازهای CAD/CAM و ابزارهای جراحی به نام استنت تعیین میشود. پیش نیازهای موفقیت دراز مدت ایمپلنتهای دندانی سلامت استخوانها و لثه است. از انجا که هم دندان و هم لثه پس از کشیدن دندان آتروفی میکنند، اعمال پیش ازپروتز گذاری مانند برداشت سینوس یا برداشتن لثه نیز برای بازسازی استخوان یا لثه مناسب، گاهی لازم است.
پروتز نهایی میتواند ثابت شود تا فرد قادر به بیرون اوردن دندانهای مصنوعی یا دندان نباشد و یا متحرک باشد که بتوان پروتز را برداشت. در هر مورد بخش ثابت ایمپلنت به قسمتهای مجاور متصل باقی میماند. در پروتز ثابت، تاج، بریج یا دندان مصنوعی توسط پیچ یا سیمان دندانی به بخشهای مجاور ثابت شده است. در پروتز متحرک آداپتور در پروتز قرار دارد و در نتیجه دو قطعه به خوبی درکنارهم قرار میگیرند.
معایب و مشکلات مرتبط با پروتز درمانی به مواردی که در حین جراحی ( مانند خونریزی زیاد یا اسیب به عصب)رخ میدهند، عوارض 6 ماه نخست ( مانند عفونت یا عدم ادغام استخوانی) و عوارض بلند مدت (مانند پیش ایمپلنتیتیس و مشکلات مکانیکی) تقسیم میشوند. در حضور بافتهای سالم، ایمپلنتی که به خوبی جای گرفته و تحت فشار بیومکانیکی مناسب است میتواند 5 سال با نرخ 93 تا 98 % باقی بماند و 10 تا 15 سال برای دندان پروتزی طول عمر داشته باشد.