در عصر حاضر، پوسیدگی دندانی یکی از بزرگترین چالش ها در حوزه سلامت دهان محسوب می شود. این بیماری در ابتدا با التهاب کمی در پالپ و حتی بافت های اطراف ریشه ایجاد می شود و معمولاً با درد همراه نیست اما با پیشرفت آن، آسیب غیر قابل برگشت پالپ (معمولاً همراه با درد) و متعاقباً نکروز پالپ و بیماریهای پری آپیکال ایجاد می شوند.
همچنین در مواردی که پوسیدگی های عمیق تاجی تا پالپ دندان پیشرفت کرده باشد با تشخیص دندانپزشک معالج می توان از سم سمنت ها (CEM Cement) به عنوان جایگزینی برای درمان اندو (عصب کشی) استفاده نمود. با استفاده از این روش دندان زنده نجات داده شده و در نتیجه شانس ماندگاری دندان در طول زندگی افزایش می یابد.
سیمان CEM که از ترکیب یک پودر و یک مایع ساخته می شود یک سیمان هیدروفیلیک است که پس از کاربرد درمانی، خواص مناسب آن در حضور آب و یا رطوبت، تشدید می شود. این سیمان از ترکیبات کلسیمی گوناگونی نظیر اکسید کلسیم، فسفات کلسیم، کربنات کلسیم، سیلیکات کلسیم و آلومینات کلسیم سنتز شده و خواص زیر را از خود نشان می دهد.
سیمان CEM از نظر خاصیت ضد میکروبی با هیدروکساید به عنوان یکی از بهترین مواد ضدعفونی کننده داخل کانال های عفونی و همچنین با MTA به عنوان یکی از بهترین مواد مورد استفاده در درمان های تخصصی دندانپزشکی و همچنین سیمان پرتلند مقایسه شده است. نتایج این مطالعات نشان داده است که CEM دارای خاصیت ضد میکروبی بر علیه باکتریهایی نظیر: Pseudomonas aeruginosa، Enterococcus faecalis، Staphylococcus aureus و Escherichia coli، بوده و این خاصیت ضد میکروبی مشابه با هیدروکسید کلسیم و بهتر از MTA و سیمان پرتلند است.همچنین اثرات ضد قارچی MTA و CEM بر روی Candida Albicans مورد مقایسه قرار گرفته و نشان داده شده که هر دو ماده فوق پس از 24 ساعت موجب مرگ کامل قارچها می شوند.
بررسی میزان میکرولیکیج CEMو مقایسه آن با IRM و سه نوع MTA آمریکایی، برزیلی و ایرانی به عنوان مواد پرکننده انتهای ریشه در محیطهای گوناگون صورت پذیرفته است. نتایج تحقیقات نشان داده است که میزان سیل ایجاد شده در این مواد میباشد. البته قابلیت ایجاد سیل توسط سم سمنت و MTA بصورت معنی داری بیشتر از IRM بود. در مطالعه دیگری که کانالهای ریشه دندان با استفاده از سم سمنت همراه با گوتا پرکا Single cone پر شده بودند اگر چه سیل اپیکالی با گروه MTA مشابه بود ولی سیل کرونالی به شکل معنیداری بهتر از گروه MTA بود.
در مطالعه ای که بر روی خصوصیات مختلف فیزیکی سم سمنت و مقایسه آن با MTA صورت گرفت نشان داده شد که زمان کارکرد و تغییرات ابعادی سم سمنت و MTA مشابه یکدیگر بودند. زمان ست شدن در سم سمنت کوتاهتر از MTA، میزان Flow در سم سمنت بیشتر از MTA و همچنین ضخامت (Film Thicknes) بدست آمده در مورد سیمان سم سمنت کمتر از MTA بود که در مجموع مزایای بسیار با اهمیتی برای کاربرد کلینیکی یک ماده دندانی محسوب می شوند.
پوشش مستقیم پالپ
نتایج حاصل از کاربرد سم سمنت به عنوان ماده ای برای پوشش مستقیم پالپ دندان و مقایسه آن با دو ماده هیدروکسید کلسیم و MTA نشان دهنده تشکیل دیواره عاجی با سرعت بیشتر و با یکپارچگی ساختاری بهتر در مورد CEM و MTA بوده اما در مورد کلسیم هیدروکساید این دیواره به صورت کامل تشکیل نمی گردد.
پالپوتومی
در مطالعه ای که برروی دندان های پره مولر سگ انجام شد، درمان پالپوتومی با استفاده از سم سمنت انجام گردید، نمونه ها از نظر وجود کیفیت، التهاب و ضخامت سد کلسیفیه، وضعیت پالپ و مورفولوژی ادنتوبلاستها مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده در گروه سم سمنت به طور معنی داری از CH بهتر بود ولی با MTA تفاوت چندانی نداشت. یک گزارش نادر در مورد پالپوتومی دندان سانترال فک بالا با اپکس باز که به دلیل تروما اکسپوز شده است پس از مدت یک ماه علاوه بر تشکیل پل عاجی در زیر ماده CEM نتایج اپکسوژنز موفقی را همراه با ساخته شدن پل عاجی در زیر سیمان سم سمنت نشان داده است.
همچنین در یک مطالعه، دوازده دندان مولر دایمی بالغ که به التهاب برگشت ناپذیر پالپ مبتلا بودند با استفاده از سم سمنت مورد معالجه پالپوتومی قرار گرفتند و برای اولین بار برای علاج این بیماری نتایج کاملاً موفقی را پس از حدود 16 ماه با این تکنیک و ماده جدید نشان دادند. در این مطالعه نشان داده شد که بافت پالپ دندان مولر سوم انسان با نشکیل یک سد کلسیفیه در زیر سیمان سم سمنت، خود را مجدداً در محیط داخلی دندان محصور نموده و به عبارت بهتر رژنراسیون بافتی را محقق نموده است. این روش درمانی برای اولین بار است که روش درمان پالپ زنده را به عنوان یک درمان جایگزین ساده، ارزان، بدون نیاز به تجهیزات پیچیده و در عین حال موفق، برای علاج بیماری التهاب برگشت ناپذیر پالپ به جای درمان معمول روتکانال تراپی پیشنهاد نموده و موفقیت چشمگیر آن را به نمایش گذاشته است. به این ترتیب اکثر دندان ها را میتوان با استفاده از این روش درمانی نوین معالجه نمود. اما انجام این درمان برای دندان هایی که برای ترمیم نهایی تاج نیازمند استفاده از فضای کانال ریشه آنها برای قرار دادن پین داخل کانال و یا Post می باشند توصیه نمی شود.
تولید هیدروکسی آپاتیت
سیمان سم سمنت علاوه بر خصوصیات ذکر شده، می تواند کریستالهای هیدروکسی آپاتیت بر روی سطح خود در محیط نرمال سالین تولید کند. ساختمان کریستالی هیدورکسی آپاتیت تشکیل شده مشابه با کریستالهای هیدروکسی آپاتیت استاندارد می باشد. این خاصیت در ماده MTA وجود ندارد. بنابراین میتوان چنین نتیجه گیری کرد که ماده دندانی CEM بر خلاف ماده MTA در درون خود دارای عوامل شیمیایی مورد نیاز برای تشکیل کریستالهای هیدروکسی آپاتیت می باشد. علاوه بر این سم سمنت در محیط مشابه با مایع میان بافتی(PBS) با تولید مقادیر بیشتری از هیدروکسی آپاتیت باعث ایجاد شرایط بهتری برای افزایش سیل خود به عنوان ماده پر کننده انتهای روت کانال می شود.
قبل از شروع درمان با روش مشاهده مستقیم و یا انجام تست های حیاتی باید از زنده بوده پالپ دندان اطمینان حاصل نمود. البته زنده بودن پالپ دندان باید در صورت وجود پوسیدگی، مینا و عاج عفونی با استفاده از فرز با سرعت بالا و شستشوی فراوان برداشته می شوند. بهتر است در نزدیکی پالپ دندان از یک فرز تنگستن کارباید و یا فولادی روند درشت با سرعت پایین و با استفاده از جریان شستشوی فراوان آب استفاده کرد. باید توجه کرد که ایزوله سازی دندان تحت درمان از زمان وقوع اکسپوز پالپی ضروری است زیرا با دو عمل فوق، هدف حذف عوامل بیماریزا از حفره دندان بوده و در عین حال نمی خواهیم که آلودگی مجدد به وقوع پیوندد. دندانپزشک باید پیش از اکسپوز پالپ و قبل از ورود به اطاقک پالپ اطمینان حاصل نماید که اولاً تمام پوسیدگی ها را بخوبی حذف نموده است و ثانیاً شکل حفره برای ترمیم نهایی آن کامل شده است.
در درمان پالپ زنده، دندانپزشک معالج هنگام برداشتن پوسیدگی های تاج دندان باید دقت فراوانی کند تا که به پالپ آسیب دیگری وارد نشود. پس از برداشتن پوسیدگی و تمیز کردن تاج دندان در صورت قابلیت دندان برای پذیرش درمان، دندانپزشک باید روی پالپ را با یک ماده بایومتریال مانند سمان غنی شده کلسیمی (Cem (Cement بپوشاند و سپس اقدام به ترمیم تاج دندان نماید.
ماده دندانی سیمان CEM یک زیست ماده مناسب برای انواع درمانهای پالپ زنده است و به گونه ای عمل می کند که می تواند پس از درمان عفونت و التهاب پالپ مانند پوششی بدون منفذ، با پر کردن همه خلل و فرج های موجود در ناحیه، سد پوششی مناسبی برای پالپ که حاوی اعصاب ریشه دندان است، بوجود بیاورد و به این شکل موجب بهبود درد دندان شود ضمن این که در این شرایط پالپ دندان هم زنده می ماند و خارج نمی شود.
دستیاران دندانپزشکی بخشی جدایی ناپذیر از مطب دندانپزشکی هستند که به دندانپزشکان و بیماران آنها در انجام مراحل درمان کمک می کنند. وظیفه آن ها در مطب دندانپزشکی، مراقبت از بیمار گرفته تا تصویربرداری با اشعه ایکس و ثبت و برنامه ریزی قرار ملاقات ها با متخصص دندانپزشک است.
وظایف دستیار دندانپزشکی یکی از متنوع ترین و جامع ترین کارها در مطب دندانپزشکی است. دستیار دندانپزشکی کارهای زیادی را انجام می دهد که نیاز به مهارت های فردی و فنی دارد. اگرچه مقررات کشور های مختلف، متفاوت است، مسئولیت ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
هماهنگی قرار ملاقات های روزانه یکی از وظایف اصلی یک دستیار است و نیاز به بررسی اولیه بیماران هنگام ورود به کلینیک دارد. یکی دیگر از وظایف آن ها، توجه به برنامه های روزانه، ارتباط با بیماران و پذیرش آن ها (به عنوان مثال، برنامه ریزی قرار ملاقات، پاسخگویی به تلفن، صورتحساب و سفارش لوازم) و مدیریت ملاقات های دندانپزشک است. یک دستیار دندانپزشک همچنین بیماران را می نشاند و در صورت طولانی شدن وقت انتظار به آنها اطلاع می دهد. برای ایجاد نظم بیشتر در مطب با بیماران تماس گرفته و تایم ملاقات را یادآوری و یا در صورت تاخیر بیمار پیگیری می کنند.
مهمترین وظیفه یک دستیار دندانپزشکی مراقبت از بیماران در حین انجام درمان است. دستیاران دندانپزشکی نقش مهمی در چگونگی تجربه ویزیت بیمار، به ویژه هنگام اولین ورود و زمان انتظار برای دندانپزشک، ایفا می کنند. آن ها موظف اند سابقه پزشکی و علایم حیاتی بیمار را ثبت کنند، و به کاهش استرس و راحتی بیشتر بیماران قبل، حین و بعد از درمان دندانپزشکی کمک کنند.
دندانپزشکان به دستیاران برای آماده سازی اتاق درمان اعتماد زیادی دارند. وظایف مهم دستیاران عبارت اند از:
یکی از بهترین راه ها برای تمرکز دندانپزشک بر روی بیمار این است که مطمئن شود که دستیار خود از توانایی و مهارت کافی برخوردار است. دستیار دندانپزشک باید همیشه آماده کمک به دندانپزشک در مراحل درمان باشد. همچنین باید بیمار را در طول درمان راهنمایی کند، و از بیمار بخواهد دستورالعمل ها لازم را دنبال کند. مخلوط کردن مواد دندانپزشکی و مهیا کردن آنها برای دندانپزشک، قالب گیری از دندان های بیماران و سفارش لوازم و تجهیزات دندانپزشکی از دیگر مسئولیت های دستیاران است. در برخی مطب ها، دستیار دندانپزشک بعضی وظایف تخصصی مانند پولیش دندان، پر کردن دندان، استفاده از فلوراید، استفاده از بیحسی موضعی و ... دارند. برای آشنایی بیشتر با اصطلاحات دندانپزشکی، می توانید به صفحه اصطلاحات دندانپزشکی مراجعه کنید.
دستیاران دندانپزشکی بعد از اتمام درمان، مراحل بعدی را به بیماران توضیح می دهند و دستورالعمل هایی را برای مراقبت از دهان به بیماران پس از جراحی یا سایر روش های درمان دندان، مانند قرار دادن ترمیم (پر کردن) ارائه می دهند. راهکارهای بهداشت دهان و دندان مناسب برای حفظ سلامت دهان و دندان؛ (به عنوان مثال مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و مشاوره تغذیه) آموزش می دهند. هزینه درمان را محاسبه کرده و برای بیماران صورتحساب تهیه می کنند و پرونده سوابق تنظیم و تکمیل می کنند. در این حین بیماران می توانند سوالات باقی مانده خود را مطرح کنند و در صورت نیاز وقت قبلی برای ویزیت بعدی تعیین کنند.
مزایای شغلی
از آنجا که بسیاری از دندانپزشکان از دو یا چند دستیار دندانپزشکی کمک می گیرند، فرصت های شغلی در این زمینه عالی است. انواع موقعیت هایی که دستیار دندانپزشک می تواند در آن فعالیت داشته باشد:
سن و سال افراد یکی دیگر از فاکتور در شغل دستیار دندانپزشک می باشد. اکثر دندانپزشکان دستیار خود را در رنج سنی ۲۵ الی ۴۰ سال انتخاب می کنند. به دلیل این که معمولاً این افراد دقت بیشتری در انجام کارها دارند ولی به طور کلی اگر فردی علاقه و دقت لازم در این کار را نداشته باشند، سن و سال، فاکتور مهمی نیست.
یکی از عواملی که درآمد دستیار دندانپزشک تاثیرگذار است، ساعات کاری است. تعیین ساعت کاری یک دستیار دندانپزشک بر عهده دکتر متخصص می باشد. اما به طور کلی ساعات کاری دستیار دندانپزشک بسته به محل کار، متفاوت است که می تواند به صورت تمام وقت، پاره وقت و شیفتی باشد.
دستیار دندان پزشک باید آشنایی اولیهای با امور دندانپزشکی داشته باشد. از طرفی داشتن یک سری مهارت برای فردی که به عنوان دستیار دندانپزشک مشغول به کار است، الزامی میباشد. از این تواناییها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
افرادی که مایل به کسب مدرک دستیار دندانپزشک می باشند حتما لازم است دوره های مربوط به این رشته را بگذارانند تا بتوانند به راحتی نسبت به اخذ مدرک مورد نیاز اقدام نمایند.
داوطلب بایستی از شرایط جسمانی مورد نیاز برخوردار باشد. تائید صلاحیت در مرحله اولیه بر عهده شورای فرهنگی می باشد و پس از آن می توانند در صورت تائید دانشکده مورد نظر، می توانند نسبت به ادامه تحصیل در رشته مورد نظر اقدام نمایند.
آینه های دندانی ابزار اصلی معاینه دندانپزشکی هر فرآیند درمان هستند. این آینه ها به دندانپزشکان اجازه می دهد تا مناطق مختلف دهان را ببینند تا بتوانند دندان ها و لثه های بیمار را از زوایای مختلف بررسی کنند. بدون این ابزار ، دندانپزشک نمی تواند حفره دهان بیماران خود را به طور موثر بررسی کند.این آینه ها باید به قدری کوچک باشند که بتوانند در دهان بیمار حرکت کنند و باعث راحتی دندانپزشک در حین درمان باشند. آینه ها می توانند یکبار مصرف یا قابل اتوکلاو باشند. همچنین جنس آینه ها باید ضد بخار باشد تا باعث ایجاد اختلال در روند درمان نشود.
آینه دندانپزشکی شامل دو قسمت سر آینه که معمولا گرد است و دسته فولادی ضد زنگ که دندانپزشک هنگام بررسی دندان های بیمار و ساختارهای اطراف دهان آن را نگه می دارد.
آینه دهان سه عملکرد اصلی دارد - دید غیر مستقیم، عقب کشیدن بافت های نرم و بازتاب نور.
1-دید غیر مستقیم:
مناطق زیادی در دهان وجود دارد که دیده نمی شوند ویا به سختی قابل رویت هستند. دندانپزشکان با استفاده از آینه دهانی می توان این مناطق را مشاهده و بررسی کنند. در مورد مناطقی از دهان که بدون آینه دهانی، قابل رویت هستند ولی دندانپزشک برای مشاهده آن در پوزیشن نامناسب جسمانی قرار می گیرد استفاده می شود. چرا که بدون آینه دندانپزشکی، وضیعتهای نامناسب جسمی برای دندانپزشک هر روز ایجاد میشد و باعث بروز دردهای مزمن در ناحیه گردن و کمر میگردید.سطوح خلفی(زبانی)دندانهای فک بالا یکی از رایج ترین مناطقی است که از آینه های دندانی استفاده می شود.
2- عقب کشیدن بافت های نرم:
دندانپزشکان باید بافت اطراف دهان بیمار مانند گونه و زبان را دور کرده تا دید و دسترسی بهتری را برای اینسترومنت ها مهیا کنند. به همین منظور از این آینه برای عقب کشیدن بافت مثل گونه و زبان استفاده میشود تا دید بهتری از دندانها بدست آید و دسترسی به دندان راحت تر شود. بیمار در هنگام عقب کشیدن به دلیل نرم بودن آینه هیچ گونه درد و ناراحتی احساس نخواهد کرد.
3- بازتاب نور:
قسمت هایی از دهان وجود دارد که حتی با وجود نور بالای سر بیمار، باز هم روشن نمیشوند ویا روشنایی آنها دشوار است. در این مواقع، از آینه دندانپزشکی برای انعکاس نور به این سطوح استفاده میشود، تا به مناطق عمیق وحفره های دندان دید کافی و دقیق، داشته باشید.
قبل از انتخاب نوع آینه دندانپزشکی ، مهم است که چندین جنبه را در نظر بگیرید تا بهترین انتخاب خود را انجام دهید.
نوع ترد (thread)در آینه دندانپزشکی
تفاوت بین آینه های simple steamو cone socket چیست؟
سر آینه های cone socket دارای لبه قبل از ترد روی میله هستند، ولی سر آینه های simple steam دارای میله مستقیم هستند.
سایز آینه دندانپزشکی.
موادی که آینه های دندانی از آن ساخته شده اند.
از مهمترین دغدغه های دندانپزشکان می توان به لکه دار شدن آسان و خرابی سریع آن ها اشاره کرد. راه حل برای اولین مورد استفاده از آینه های ضد مه(anti-fogging mirrors) است که برای اطمینان از دید مناسب، ایده آل هستند. طول عمر آینه ها معمولاً کوتاهتر از دسته ها هستند، بنابراین ، انتخاب نوع دسته ی مناسب برای نیاز شما نیز بسیار مهم است.
بعد از شتاخت جنبه های کلیدی انتخاب آینه، نوبت به انتخاب نوع مناسب برای نیازهای روزانه شما می رسد. بسته به جنس سطح بازتابنده ، مدلهای مختلفی وجود دارد:
آینه های دندانی با سطح بازتابنده فلزی(metal reflective surface:): آنها تصویر را در نور کم منعکس می کنند.
آینه های دندانی با سطح بازتابنده شیشه ای(glass reflective surface): این نوع آینه ها به موارد زیر تقسیم می شوند:
علاوه بر کمک به انتخاب آینه دندانپزشکی ایده آل ، می خواهیم به شما کمک کنیم تا حد امکان ماندگاری آن ها را حفظ کنید. آینه های دهانی به عنوان ابزارهای نیمه بحرانی ، میکروب ها را جمع می کنند. لازم است پس از هر بار استفاده ، آنها را به طور مناسب و کامل ضد عفونی کنید. اما شستن آینه با آب و صابون برای از بین بردن میکروب ها کافی نیست. آنها همچنین باید کاملاً استریل شوند. بنابراین ، نکات زیر به شما کمک می کند تا آینه های معاینه دندان خود را بدون لک و عاری از میکروارگانیسم ها نگهداری و استفاده کنید.
دستورالعمل تمیز کردن و ضد عفونی صحیح آینه های دندانی
محققان دانشکده دندانپزشکی پنسیلوانیا در فیلادلفیا، به منظور کاهش احتمال شکست کاشت ایمپلنت و هزینه های مرتبط با آن، در تلاش برای تولید یک ایمپلنتی هوشمند با قابلیت آنتی باکتریالی (مقاوم در برابر رشد باکتری ها و ایجاد التهاب) و فتوتراپی (توانایی تولید انرژی نور و تسریع روند بازسازی و هیلینگ) هستند.
در این ایمپلنت جدید از ترکیب دو فناوری استفاده شده است: 1) ماده ایی حاوی ذرات نانو که در برابر تجمع باکتری ها مقاوم می باشد. 2) تعبیه منبع نور برای انجام فتوتراپی که انرژی مورد نیاز خود را از طریق حرکات طبیعی دهان از جمله جویدن و یا مسواک زدن تامین می نماید.
فوتوتراپی می تواند بسیاری از مسائل بهداشتی را برطرف نماید ولی متاسفانه بعد از کاشت ایمپلنت، تعویض و یا شارژ مجدد باتری منبع نور امکان پذیر نمی باشد. به همین دلیل در این پروژه از یک ماده پیزوالکتریک استفاده شده است. این ماده علاوه بر اثر مهاری در برابر تجمع باکتری ها و بروز التهاب، میتواند نیروی الکتریکی مورد نیاز برای فتوتراپی را از طریق حرکات طبیعی دهان تولید نماید.
در این تحقیق ماده باریم تیتانات (BTO) را که دارای خواص پیزوالکتریک است و در خازن ها و ترانزیستورها استفاده می شود، مورد بررسی قرار گرفت و به منظور سنجش پتانسیل ویژگی آنتی باکتریالی این ماده، دیسک های کامپوزیتی نانوذرات BTO در معرض استرپتوکوک موتانس قرار گرفتند . که در پی آن اثر مهارکنندگی دیسک ها در تشکیل بیوفیلم مشاهده گردید و دیده شد اثر مهاری آن با افزایش غلظت BTO، شدت می یابد.
طبق یافته های اخیر، BTO از طریق ایجاد بار سطحی منفی باعث دفع و دور شدن باکتریها برای مدت زمان طولانی می گردد زیرا دیواره سلولی باکتری ها نیز دارای بار منفی می باشد. شایان ذکر است این اثر طولانی مدت BTO بسیار حائز اهمیت می باشد زیرا بروز آلودگی و عفونت باکتریایی یک پروسه زمان بر است.
از دیگر مزیت های این ماده پایدار بودن خاصیت تولید نیرو و استحکام مکانیکی بالای آن نسبت به سایر مواد مورد استفاده در دندانپزشکی می باشد. علاوه بر این، این ماده زیست سازگار بوده و به بافت لثه آسیبی نمی رساند و می توان بدون ایجاد عوارض جانبی از آن استفاده نمود.
البته این تحقیقات ادامه دارد و نیاز به مطالعه و بررسی بیشتری است تا بتوان در آینده نه چندان دور از این دستاورد نه تنها برای تولید ایمپلنت های دندانی، بلکه در تولید ایمپلنت های استخوانی دیگر از جمله ایمپلنت های ارتوپدی استفاده نمود.
روزانه، ارتباط با بیماران و پذیرش آن ها (به عنوان مثال، برنامه ریزی قرار ملاقات، پاسخگویی به تلفن، صورتحساب و سفارش لوازم) و مدیریت ملاقات های دندانپزشک است. یک دستیار دندانپزشک همچنین بیماران را می نشاند و در صورت طولانی شدن وقت انتظار به آنها اطلاع می دهد. برای ایجاد نظم بیشتر در مطب با بیماران تماس گرفته و تایم ملاقات را یادآوری و یا در صورت تاخیر بیمار پیگیری می کنند.
مهمترین وظیفه یک دستیار دندانپزشکی مراقبت از بیماران در حین انجام درمان است. دستیاران دندانپزشکی نقش مهمی در چگونگی تجربه ویزیت بیمار، به ویژه هنگام اولین ورود و زمان انتظار برای دندانپزشک، ایفا می کنند. آن ها موظف اند سابقه پزشکی و علایم حیاتی بیمار را ثبت کنند، و به کاهش استرس و راحتی بیشتر بیماران قبل، حین و بعد از درمان دندانپزشکی کمک کنند.
دندانپزشکان به دستیاران برای آماده سازی اتاق درمان اعتماد زیادی دارند. وظایف مهم دستیاران عبارت اند از:
کمک به دندانپزشک در طول درمان
یکی از بهترین راه ها برای تمرکز دندانپزشک بر روی بیمار این است که مطمئن شود که دستیار خود از توانایی و مهارت کافی برخوردار است. دستیار دندانپزشک باید همیشه آماده کمک به دندانپزشک در مراحل درمان باشد. همچنین باید بیمار را در طول درمان راهنمایی کند، و از بیمار بخواهد دستورالعمل ها لازم را دنبال کند. مخلوط کردن مواد دندانپزشکی و مهیا کردن آنها برای دندانپزشک، قالب گیری از دندان های بیماران و سفارش لوازم و تجهیزات دندانپزشکی از دیگر مسئولیت های دستیاران است. در برخی مطب ها، دستیار دندانپزشک بعضی وظایف تخصصی مانند پولیش دندان، پر کردن دندان، استفاده از فلوراید، استفاده از بیحسی موضعی و ... دارند. برای آشنایی بیشتر با اصطلاحات دندانپزشکی، می توانید به صفحه اصطلاحات دندانپزشکی مراجعه کنید.
دستیاران دندانپزشکی بعد از اتمام درمان، مراحل بعدی را به بیماران توضیح می دهند و دستورالعمل هایی را برای مراقبت از دهان به بیماران پس از جراحی یا سایر روش های درمان دندان، مانند قرار دادن ترمیم (پر کردن) ارائه می دهند. راهکارهای بهداشت دهان و دندان مناسب برای حفظ سلامت دهان و دندان؛ (به عنوان مثال مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و مشاوره تغذیه) آموزش می دهند. هزینه درمان را محاسبه کرده و برای بیماران صورتحساب تهیه می کنند و پرونده سوابق تنظیم و تکمیل می کنند. در این حین بیماران می توانند سوالات باقی مانده خود را مطرح کنند و در صورت نیاز وقت قبلی برای ویزیت بعدی تعیین کنند.
از آنجا که بسیاری از دندانپزشکان از دو یا چند دستیار دندانپزشکی کمک می گیرند، فرصت های شغلی در این زمینه عالی است. انواع موقعیت هایی که دستیار دندانپزشک می تواند در آن فعالیت داشته باشد:
حقوق یک دستیار دندانپزشک به فاکتورهای مختلفی از جمله تجربه، کیفیت کار، ساعات کاری، موقعیت جغرافیایی اشتغال و … بستگی دارد که امکان دارد بسته به خواسته دندانپزشک، حقوق و مزایای شغل دستیار دندانپزشک افزایش یابد. دستیار دندانپزشکان حقوق معادل سایر پرسنل مراقبت های بهداشتی با آموزش و تجربه مشابه مانند دستیاران پزشکی، دستیاران فیزیوتراپی، دستیاران کاردرمانی، تکنسین های دامپزشکی و دستیاران داروسازی دریافت می کنند.
سن و سال افراد یکی دیگر از فاکتور در شغل دستیار دندانپزشک می باشد. اکثر دندانپزشکان دستیار خود را در رنج سنی ۲۵ الی ۴۰ سال انتخاب می کنند. به دلیل این که معمولاً این افراد دقت بیشتری در انجام کارها دارند ولی به طور کلی اگر فردی علاقه و دقت لازم در این کار را نداشته باشند، سن و سال، فاکتور مهمی نیست.
یکی از عواملی که درآمد دستیار دندانپزشک تاثیرگذار است، ساعات کاری است. تعیین ساعت کاری یک دستیار دندانپزشک بر عهده دکتر متخصص می باشد. اما به طور کلی ساعات کاری دستیار دندانپزشک بسته به محل کار، متفاوت است که می تواند به صورت تمام وقت، پاره وقت و شیفتی باشد.
دستیار دندان پزشک باید آشنایی اولیهای با امور دندانپزشکی داشته باشد. از طرفی داشتن یک سری مهارت برای فردی که به عنوان دستیار دندانپزشک مشغول به کار است، الزامی میباشد. از این تواناییها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
دوره های دستیاری دندانپزشکی
افرادی که مایل به کسب مدرک دستیار دندانپزشک می باشند حتما لازم است دوره های مربوط به این رشته را بگذارانند تا بتوانند به راحتی نسبت به اخذ مدرک مورد نیاز اقدام نمایند.
داوطلب بایستی از شرایط جسمانی مورد نیاز برخوردار باشد. تائید صلاحیت در مرحله اولیه بر عهده شورای فرهنگی می باشد و پس از آن می توانند در صورت تائید دانشکده مورد نظر، می توانند نسبت به ادامه تحصیل در رشته مورد نظر اقدام نمایند.