اقدامات دانشگاهها برای بازگشایی دانشکده های دندانپزشکی

کتر بهزاد هوشمند امروز ۱۶ اردیبهشت در نشست مجازی با خبرنگاران در پاسخ به مهر درباره شرایط بازگشایی دانشکده های دندانپزشکی و تدوین پروتکل بهداشتی برای دانشجویان و سایر افراد حاضر در دانشکده ها گفت: در ۲۰ فصل قسمت های مختلفی که مرتبط با دانشکده های دنداپزشکی و حضور دانشجویان است منطبق با شرایط بین المللی بازنگری شده و بومی کردیم.

وی افزود: قصد اصلی مدیریت خطر عفونت در محیط های آموزشی و درمانی است. اینکه تا چه حد موفق می شویم این به زیرساخت ها مرتبط است. دانشگاه های علوم پزشکی قرار شده است این زیرساخت ها را تامین کنند.

هوشمند گفت: جای نگرانی نیست این پروتکل منطقی و منطبق بر شواهد است. معاونت دانشجویی و فرهنگی هم تمهیدات خود را برای خوابگاه ها و ترددها فراهم کرده است. ما یک دوره ای به صورت مرحله ای و تضمین شرایط بهداشتی اجرا می کنیم.

وی افزود: هماهنگی با اداره کل تجهیزات پزشکی صورت گرفته و اقلام در حال تهیه است و در اختیار روسای دانشگاه های علوم پزشکی قرار می گیرد و روسای دانشگاه ها در اختیار روسای دانشکده ها قرار می دهند.

دبیر شورای آموزش دندانپزشکی اظهار داشت: ضمن اینکه تسهیلاتی برای آموزش در شرایط کرونا دیده شده است. به عنوان مثال امکان حذف ترم برای دانشجو وجود دارد بدون اینکه در سنوات دانشجو محاسبه شود. کوریکولوم ها را به گونه ای دیده ایم که حداقل های آموزشی در آن لحاظ شود تا کیفیت آموزش لطمه نبیند.

وی افزود: ساعت حضور در دانشکده ها را به گونه ای دیده ایم که از ساعت ۸ صبح تا ساعت ۸ شب ادامه داشته باشد و در سه شیفت کار خدمات آموزشی و درمانی را ارائه کنند. پنجشنبه ها و روزهای تعطیل نیز ادامه کار وجود دارد.

هوشمند یادآور شد: در بحث مجازی سازی و حمایت دانشگاه علوم پزشکی مجازی با رعایت پلتفرمی که ابلاغ شده به صورت کیفی در حال پیشرفت هستیم و شورای آموزشی دانشگاه ها کار می کنند. دانشکده های دندانپزشکی با رعایت دستورالعمل ابلاغی می توانند آزمون های داخلی را به صورت مجازی برگزار کنند و در این زمینه تفویض اختیار دارند. 

دبیر شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی در پاسخ به سئوال دیگری در زمینه بازگشایی دانشکده ها گفت: امیدواریم در بازه زمانی ۶ خرداد تا ۶ شهریورماه که پیش بینی کرده ایم بازگشایی اتفاق بیوفتد دانشجویان آموزش خود را ببینند.

برخورد تبعیض آمیز وزارت بهداشت با مطب‌های دندانپزشکی

هنام عباسیان گفت: به عنوان عضو جامعه دندانپزشکی از اینکه این جامعه دچار تبعیض شده است، آزرده‌خاطر هستم و سوال بنده این است که چرا وزارت بهداشت به دندانپزشکی به عنوان یک فرزندخوانده نگاه می‌کنند و اصلاً جایگاه این جامعه در وزارت بهداشت کجا است.

وی افزود: در شرایطی که کووید ۱۹ تمام دنیا و بالتبع کشور ما را درگیر کرده، جامعه دندانپزشکی هم مانند تمام گروه‌های پزشکی دچار مشکلات شدیدی شده است. دیروز عنوان شد هر دندانپزشکی که بخواهد در مطب خود کار کند باید در سامانه‌ای ثبت‌نام کند و در غیر این صورت مشکلاتی برای ایشان ایجاد می‌شود. این در صورتی است که کار دندانپزشکان با کنترل عفونت عجین شده است.

وی تأکید کرد: وزارت بهداشت برای تعدادی از صنوف مانند رستوران‌ها، تعدادی از شرکت‌ها و غیره سامانه‌ای تعریف کرده که جایگاه جامعه دندانپزشکی با آنها برابر نیست. دندانپزشکان برخلاف پزشکان تجهیزات محور هستند. آیا استفاده از این تجهیزات، راه مناسبی برای جلوگیری از شیوع کووید ۱۹ در مطب‌ها نیست. سازمان جهانی بهداشت احتمال انتقال کووید ۱۹ از طریق آئروسل‌ها را سه درصد اعلام کرده که البته همین میزان هم برای ما بسیار مهم است و می‌دانیم برای جلوگیری از این امر باید کنترل عفونت را جدی بگیریم.

عباسیان تصریح کرد: من هرگز اصرار ندارم که همکارانم همگی مطب‌های خودشان را باز کنند، اما موافق هستم افرادی که بیماران اورژانسی دارند با توجه به پروتکل وزارت بهداشت که رعایت آن بدیهی است، کار درمانی انجام دهند. موضوع مهم این است که چرا فقط در بحث کنترل عفونت بر روی جامعه دندانپزشکی تأکید می‌شود. آیا وزارت بهداشت به پزشکانی که در مطب‌های آنها فاصله‌گذاری اجتماعی رعایت نمی‌شود هم می‌گوید وارد سامانه شوند و ثبت‌نام کنند؟ آیا آنها هم کنترل عفونت انجام می‌دهند یا فقط ما دندانپزشکان عامل ایجاد عفونت شناخته می‌شویم.

وی با تأکید بر لزوم نگاه برابر به پزشکان و دندانپزشکان در قانون بازگشایی مطب‌ها افزود: ما دندانپزشکان شکی در الزام کنترل عفونت نداریم و این کاری است که هر روز انجام می‌دهیم. خواهان این هم نیستیم که همه مطب‌ها بازگشایی شوند، اما اگر قرار است قانونی اجرایی شود، چرا در اجرای آن تبعیض وجود دارد؟

وی تأکید کرد: موضوع مهم این است که اگر مطبی بیمار اورژانسی دارد و تصمیم به کار درمانی می‌گیرد، نیروهای نظارتی معاونت درمان دانشگاه‌ها باید بر رعایت اصول بهداشتی در آن مطب، از جمله فاصله‌گذاری اجتماعی و تجهیزات لازم نظارت کنند. اما وقتی فقط بر روی دندانپزشکان نظارت اعمال می‌شود، این مسئله به ذهن بنده به عنوان عضوی از این قشر خطور می‌کند که شاید وزارت بهداشت جامعه دندانپزشکی را به عنوان یک جامعه فرهیخته دانشگاهی قبول نداشته باشد.

عباسیان خاطرنشان کرد: ما همیشه گفته‌ایم دندانپزشکی علم و هنر است و اساتید ما بعد علمی بالایی دارند. این‌گونه نیست که اساتید دانشگاهی ما قدرت تحلیل مسائل علمی را نداشته باشند که گروه دیگری مجبور باشد برای آنها تصمیم‌گیری کند. ما تابع قانون هستیم و در قانون هم نباید تبعیض وجود داشته باشد، بلکه باید برای تمام مطب‌ها یکسان باشد. اگر کنترل عفونت اتفاق نیفتد، بین پزشک و دندانپزشک تفاوتی وجود ندارد.

وی با اشاره به مشکلات مبتلا به جامعه دندان‌پزشکی گفت: خواهش بنده از همکاران و مدیران ارشد وزارت بهداشت این است که در این برهه که جامعه دندانپزشکی تا این حد تحت فشار است، اگر واقعاً قصد کمک دارند، بدانند این جامعه بیشترین لطمه‌ها را خورده‌، ۳ ماه مطب‌های خود را تعطیل کرده‌اند و دچار مشکلات مالیاتی و اقساط عقب مانده هستند. چرا برای کمک به آنها یک قدم بر نمی‌دارند؟ اما زمانی که نوبت به فروش تجهیزات شرکت‌ها ی مخصوص می‌رسد، پای دندانپزشکان را باز می‌کنند؟ عرض بنده این نیست که پروتکل‌های کنترل عفونت در مطب‌های دندانپزشکی رعایت نشود؛ بلکه تأکید می‌کنم این اتفاق باید در تمام مطب‌ها، چه پزشکی و چه دندانپزشکی بیفتد.

وی تأکید کرد: بنده خواهان این هستم که همکاران وزارت بهداشت به جایگاه دندانپزشکی ارج بنهند. این جامعه باید در وزارت بهداشت تریبون باشد تا اعضا آن بتوانند حرف خود را بزنند. بدیهی است تا شخصی دندانپزشک نباشد نمی‌تواند برای دندانپزشکان قانون بنویسند. بنابراین بنده از معاونت درمان وزارت بهداشت درخواست می‌کنم در تصمیم‌گیری‌ها با اساتید دندانپزشکی مشورت کند و نسبت به همه گروه‌ها دید یکسانی در وضع قانون داشته باشد. گروه بحران دندانپزشکی هفته گذشته جلسه‌ای داشتند که اساتید بزرگی در آن شرکت کردند؛ اما در نهایت پزشکان برای آنها تصمیم گرفتند و هضم این موضوع سنگین است. چرا که یک دندان‌پزشک هم این توانایی را دارد.

عباسیان در پایان با تأکید مجدد بر لزوم رفع نگاه دوسویه نسبت به جامعه پزشکی و دندانپزشکی، گفت: بنده از این تریبون اعلام می‌کنم که تبعیض بس است! خواهشمندم با دید بازتری نسبت به جامعه دندانپزشکی نگاه شده و نسبت به ثبت مطب‌های دندانپزشکی بازنگری شود و اگر قرار است این اتفاق بیفتد، همه مطب‌ها، چه پزشک و چه دندانپزشک در برابر قانون یکسان باشند و در صورت تصمیم به فعالیت، نام خود را در سامانه ثبت کنند.

بحران دندان های خراب ایرانی ها/چالش دو گروه سنی کودکان و سالمندان

ضعیت شاخص DMF دندان‌های ایرانی‌ها به خصوص گروه سنی کودکان، بسیار بحرانی است و متأسفانه این کودکان با همین دندان‌های خراب، بزرگ می‌شوند. در همین حال، وضعیت سلامت دندان‌های سالمندان کشور نیز بغرنج است. غافل از اینکه عوارض دندان‌های خراب، می‌تواند کل سیستم بدنی و جسمانی فرد را تهدید کند و عامل بروز بیماری‌هایی بعضاً خطرناک شود. از همین رو، لازم است که برنامه‌های بهداشت دهان و دندان در کشور، با شدت و قوت بیشتری برای دو گروه سنی کودکان و سالمندان، اجرا شود.

علی رضا زالی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به تشریح وضعیت سلامت دندان‌های ایرانی‌ها پرداخت و گفت: متأسفانه در بحث دندانپزشکی، با دو چالش بزرگ سنی در کشور مواجه هستیم.

وی، کودکان و سالمندان را مورد اشاره قرار داد و افزود: نکته‌ای که نباید فراموش کرد، این است که اقدامات مراقبتی و بهداشتی در سنین کودکی، آثار دیرپا دارد. یعنی اگر بتوانیم از سلامت دندان‌های کودکان مراقبت کنیم، می‌توان بخش زیادی از مشکلات دندانی را مرتفع کند.

زالی، در عین حال از وضعیت شاخص DMF دندان‌های ایرانی ابراز نگرانی کرد و گفت: آمارها نگران کننده است، به خصوص این وضعیت در بین کودکان ۶ تا ۱۲ سال، نگران کننده تر است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به نزول شاخص DMF دندان‌های ایرانی‌ها در مناطق غیر برخوردار کشور، افزود: باید یک برنامه ملی برای حمایت از سلامت دندان‌های کودکان زیر ۶ سال و ۶ تا ۱۲ سال تدوین شود.

زالی با انتقاد از نگاه سنتی به دندان‌های شیری، گفت: این نگاه باید تغییر کند که دندان‌های شیری کودکان اهمیت ندارد. زیرا، سالم ماندن دندان‌های شیری به سلامت دندان‌های دائمی کمک می‌کند.

وی در ادامه به وضعیت سلامت جمعیت سالمند کشور اشاره کرد و افزود: متأسفانه کیفیت زندگی سالمندان ایرانی مطلوب نیست و به رغم اینکه سن امید به زندگی در کشور بالا رفته است، اما کیفیت زندگی در دوره سالمندی مطلوب نیست. به طوری که وقتی افراد به ۵۶ سالگی می رسند، با انواع مشکلات متعدد جسمی و روانی مواجه می‌شوند که زندگی آنها را تحت الشعاع قرار می‌دهد.

زالی، خدمات دندانپزشکی در دوران سالمندی را مورد اشاره قرار داد و گفت: سالمندان ما مثل کودکان، از دندان‌های سالمی برخوردار نیستند و همین مسئله به کیفیت زندگی آنها آسیب می‌زند.

وی ادامه داد: یکی از معضلات دوران سالمندی، مصرف بالای دارو در این دوره از زندگی است که مشکلاتی را به دنبال دارد. ضمن اینکه موضوع پوکی استخوان نیز چالش دیگری در سالمندی است که زنان سالمند را بیشتر تهدید می‌کند.

زالی افزود: ما نمی‌توانیم به مشکلات استخوانی افراد بی توجه باشیم وقتی قرار است ایمپلنت استفاده کنند.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به چالش بزرگ تخریب فکی در میانسالی و کهنسالی اشاره کرد و گفت: آنچه مسلم است، با این استراتژی که هر چه بیشتر فارغ التحصیل دندانپزشکی داشته باشیم و دانشکده‌های دندانپزشکی را افزایش دهیم، می‌توان شاخص سلامت دهان و دندان را بالا برد، راه به جایی نمی بریم و این استراتژی غلطی است که در سال‌های گذشته در پیش گرفته شد.

زالی، مقوله پیشگیری را مورد تاکید قرار داد و افزود: تنها راهکار موفق در کاهش خرابی دندان‌ها، مراقبت‌های بهداشتی از دندان‌ها در دوران کودکی است تا این افراد با دندان‌های سالم به دوران جوانی و بزرگسالی پا بگذارند.

عواملی که در ماندگاری و موفقیت ایمپلنت اثر گذارند

دکتر جابر یقینی در آستانه برگزاری چهارمین همایش بین المللی ایمپلنت‌های دندانی، اظهار داشت: به غیر از افرادی که ثبات روانی نداشته یا بیماری های سیستمیک غیر قابل کنترل همچون دیابت کنترل نشده دارند برای بقیه افراد، امکان ایمپلنت وجود دارد.

وی با بیان اینکه بیماری‌های خاص و استعمال سیگار در میزان موفقیت ایمپلنت اثر می‌گذارد، افزود: حتی برای بیماران مبتلا به ایدز و افرادی که بدخیمی های درمان شده دارند انجام ایمپلنت امکان پذیر است.

سرپرست بخش تخصصی جراحی لثه دانشکده دندانپزشکی اصفهان، ادامه داد: بر اساس دانش امروزی بین روش‌های مختلف جایگزینی دندان‌ها استفاده از ایمپلنت بهترین روش است. عوامل زیادی در موفقیت درمان ایمپلنت تاثیرگذار است، از جمله نوع ایمپلنت، تکنیک جراحی، دانش و مهارت درمانگر.

یقینی گفت: طرح درمان مناسب، شرایط سیستمیک بیمار، بهداشت مناسب دهان و ویزیت های منظم توسط دندانپزشک همچنین پرهیز از سیگار از جمله عوامل تأثیرگذار دیگر بر موفقیت ایمپلنت است.

وی عنوان کرد: در حال حاضر انواع ایمپلنت‌ها در بازار وجود دارد که بسته به نوع طراحی، پوشش سطحی، خدمات پشتیبانی و مطالعاتی که در راستای حمایت از آنها وجود دارد با قیمتهای متفاوتی عرضه می شوند.

دبیر اجرایی چهارمین همایش بین المللی ایمپلنت های اصفهان، خاطرنشان کرد: خوشبختانه در حال حاضر دو برند ایرانی در این عرصه ورود کرده اند که در همایش بین المللی ایمپلنت‌های دندانی اصفهان نیز این دو برند عرضه می‌شوند و همایش چهارم مصمم است با توجه به مشکلات نوسانات نرخ ارز  و در راستای حمایت از تولیدکنندگان داخلی زمینه مناسبی را برای حضور این برندهای ایرانی در این همایش مهیا نماید.

یقینی در پاسخ به اینکه ماندگاری ایمپلنت چه مدت زمانی است، گفت: پاسخ دقیق و شفافی نمی‌توانیم در این زمینه ارائه دهیم چراکه مسائل مختلفی بر روی این موضوع تاثیر گذار است ولی جالب است بدانیم اولین بیماری که ایمپلنت برای وی انجام شد یک فرد سوئیسی بود که تا ۶ دهه بعد حیاتش از این درمان بهره می برد، با این حال نمی توان ماندگاری قطعی و مشخصی برای ایمپلنت در نظر گرفت.