برخورد تبعیض آمیز وزارت بهداشت با مطب‌های دندانپزشکی

هنام عباسیان گفت: به عنوان عضو جامعه دندانپزشکی از اینکه این جامعه دچار تبعیض شده است، آزرده‌خاطر هستم و سوال بنده این است که چرا وزارت بهداشت به دندانپزشکی به عنوان یک فرزندخوانده نگاه می‌کنند و اصلاً جایگاه این جامعه در وزارت بهداشت کجا است.

وی افزود: در شرایطی که کووید ۱۹ تمام دنیا و بالتبع کشور ما را درگیر کرده، جامعه دندانپزشکی هم مانند تمام گروه‌های پزشکی دچار مشکلات شدیدی شده است. دیروز عنوان شد هر دندانپزشکی که بخواهد در مطب خود کار کند باید در سامانه‌ای ثبت‌نام کند و در غیر این صورت مشکلاتی برای ایشان ایجاد می‌شود. این در صورتی است که کار دندانپزشکان با کنترل عفونت عجین شده است.

وی تأکید کرد: وزارت بهداشت برای تعدادی از صنوف مانند رستوران‌ها، تعدادی از شرکت‌ها و غیره سامانه‌ای تعریف کرده که جایگاه جامعه دندانپزشکی با آنها برابر نیست. دندانپزشکان برخلاف پزشکان تجهیزات محور هستند. آیا استفاده از این تجهیزات، راه مناسبی برای جلوگیری از شیوع کووید ۱۹ در مطب‌ها نیست. سازمان جهانی بهداشت احتمال انتقال کووید ۱۹ از طریق آئروسل‌ها را سه درصد اعلام کرده که البته همین میزان هم برای ما بسیار مهم است و می‌دانیم برای جلوگیری از این امر باید کنترل عفونت را جدی بگیریم.

عباسیان تصریح کرد: من هرگز اصرار ندارم که همکارانم همگی مطب‌های خودشان را باز کنند، اما موافق هستم افرادی که بیماران اورژانسی دارند با توجه به پروتکل وزارت بهداشت که رعایت آن بدیهی است، کار درمانی انجام دهند. موضوع مهم این است که چرا فقط در بحث کنترل عفونت بر روی جامعه دندانپزشکی تأکید می‌شود. آیا وزارت بهداشت به پزشکانی که در مطب‌های آنها فاصله‌گذاری اجتماعی رعایت نمی‌شود هم می‌گوید وارد سامانه شوند و ثبت‌نام کنند؟ آیا آنها هم کنترل عفونت انجام می‌دهند یا فقط ما دندانپزشکان عامل ایجاد عفونت شناخته می‌شویم.

وی با تأکید بر لزوم نگاه برابر به پزشکان و دندانپزشکان در قانون بازگشایی مطب‌ها افزود: ما دندانپزشکان شکی در الزام کنترل عفونت نداریم و این کاری است که هر روز انجام می‌دهیم. خواهان این هم نیستیم که همه مطب‌ها بازگشایی شوند، اما اگر قرار است قانونی اجرایی شود، چرا در اجرای آن تبعیض وجود دارد؟

وی تأکید کرد: موضوع مهم این است که اگر مطبی بیمار اورژانسی دارد و تصمیم به کار درمانی می‌گیرد، نیروهای نظارتی معاونت درمان دانشگاه‌ها باید بر رعایت اصول بهداشتی در آن مطب، از جمله فاصله‌گذاری اجتماعی و تجهیزات لازم نظارت کنند. اما وقتی فقط بر روی دندانپزشکان نظارت اعمال می‌شود، این مسئله به ذهن بنده به عنوان عضوی از این قشر خطور می‌کند که شاید وزارت بهداشت جامعه دندانپزشکی را به عنوان یک جامعه فرهیخته دانشگاهی قبول نداشته باشد.

عباسیان خاطرنشان کرد: ما همیشه گفته‌ایم دندانپزشکی علم و هنر است و اساتید ما بعد علمی بالایی دارند. این‌گونه نیست که اساتید دانشگاهی ما قدرت تحلیل مسائل علمی را نداشته باشند که گروه دیگری مجبور باشد برای آنها تصمیم‌گیری کند. ما تابع قانون هستیم و در قانون هم نباید تبعیض وجود داشته باشد، بلکه باید برای تمام مطب‌ها یکسان باشد. اگر کنترل عفونت اتفاق نیفتد، بین پزشک و دندانپزشک تفاوتی وجود ندارد.

وی با اشاره به مشکلات مبتلا به جامعه دندان‌پزشکی گفت: خواهش بنده از همکاران و مدیران ارشد وزارت بهداشت این است که در این برهه که جامعه دندانپزشکی تا این حد تحت فشار است، اگر واقعاً قصد کمک دارند، بدانند این جامعه بیشترین لطمه‌ها را خورده‌، ۳ ماه مطب‌های خود را تعطیل کرده‌اند و دچار مشکلات مالیاتی و اقساط عقب مانده هستند. چرا برای کمک به آنها یک قدم بر نمی‌دارند؟ اما زمانی که نوبت به فروش تجهیزات شرکت‌ها ی مخصوص می‌رسد، پای دندانپزشکان را باز می‌کنند؟ عرض بنده این نیست که پروتکل‌های کنترل عفونت در مطب‌های دندانپزشکی رعایت نشود؛ بلکه تأکید می‌کنم این اتفاق باید در تمام مطب‌ها، چه پزشکی و چه دندانپزشکی بیفتد.

وی تأکید کرد: بنده خواهان این هستم که همکاران وزارت بهداشت به جایگاه دندانپزشکی ارج بنهند. این جامعه باید در وزارت بهداشت تریبون باشد تا اعضا آن بتوانند حرف خود را بزنند. بدیهی است تا شخصی دندانپزشک نباشد نمی‌تواند برای دندانپزشکان قانون بنویسند. بنابراین بنده از معاونت درمان وزارت بهداشت درخواست می‌کنم در تصمیم‌گیری‌ها با اساتید دندانپزشکی مشورت کند و نسبت به همه گروه‌ها دید یکسانی در وضع قانون داشته باشد. گروه بحران دندانپزشکی هفته گذشته جلسه‌ای داشتند که اساتید بزرگی در آن شرکت کردند؛ اما در نهایت پزشکان برای آنها تصمیم گرفتند و هضم این موضوع سنگین است. چرا که یک دندان‌پزشک هم این توانایی را دارد.

عباسیان در پایان با تأکید مجدد بر لزوم رفع نگاه دوسویه نسبت به جامعه پزشکی و دندانپزشکی، گفت: بنده از این تریبون اعلام می‌کنم که تبعیض بس است! خواهشمندم با دید بازتری نسبت به جامعه دندانپزشکی نگاه شده و نسبت به ثبت مطب‌های دندانپزشکی بازنگری شود و اگر قرار است این اتفاق بیفتد، همه مطب‌ها، چه پزشک و چه دندانپزشک در برابر قانون یکسان باشند و در صورت تصمیم به فعالیت، نام خود را در سامانه ثبت کنند.

تجهیزات پیشرفته دندانپزشکی بومی‌سازی شد

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت، توربین‌های دندانپزشکی در کلینیک‌ها کاربرد گسترده‌ای دارند و با این اقدام فعالیت جدی برای ساخت و تولید آن برداشته شد.

توربین‌ها ابزارهای چرخنده با سرعت بالا هستند که برای برداشتن نسخ دندان و پوسیدگی در حداقل زمان به کار می‌روند. هندپیس‌ها نیز ابزاری مکانیکی برای انجام انواع روش‌های معمول دندانپزشکی از جمله از بین بردن پوسیدگی، پولیش و تغییر پروتزها است. میکروتوربین‌های با سرعت بالا یکی از اجزای هندپیس‌ها است که فناوری به کار رفته در آن پیشرفته است.

برهان بیگ زاده مجری طرح پژوهشی «طراحی و ساخت نمونه هندپیس توربین دندانپزشکی» گفت: تشدید تحریم‌ها در سال‌های اخیر موانعی را در کشور به وجود آورده است بنابراین واردات هندپیس‌های دندانپزشکی با مشکلاتی روبرو می‌شود. از سویی با وجود توانایی‌های داخلی نیازی به وابستگی کلی در این حوزه به خارج از کشور نیست و می‌توان این فناوری را بومی سازی کرد. در این پروژه نیز توسعه فناوری ساخت این میکروتوربین‌ها با کاربرد اصلی در دندانپزشکی مد نظر قرار گرفت.

وی هدف از اجرای این طرح را ارائه پیشنهاد ساخت یک نمونه دستگاه هندپیس توربین دندانپزشکی با بهینه کردن نمونه آزمایشگاهی ساخته شده دانست که در این طرح نمونه مهندسی آن با قابلیت کار در دور کاری ۲۵۰ هزار تا ۳۰۰ هزار rpm توسعه داده شد.

با این اقدام گامی دیگر در مسیر خودکفایی کشور برای تولید ابزاری فناورانه در حوزه پزشکی برداشته شد. اکنون که با ساخت این نمونه دانش فنی آن در کشور وجود دارد، باید برای تجاری سازی آن اقدام کرد تا محصولات ایران ساخت در این حوزه نیز گسترش یابد.

چرا ۲۳فروردین روز دندانپزشکی نام گرفت؟

از سال ۱۳۴۳، روز ۲۴ دی‌ماه، سال‌روز تأسیس جامعه دندان‌پزشکی ایران به نام «روز دندان‌پزشکی» نامیده شد و در تقویم‌های آن زمان منعکس گردید. در این روز تلاش همه جانبه‌ای از طرف جامعه دندان پزشکی ایران با همکاری صدا و سیما و سه وزارت خانه (آموزش و پرورش، دفاع، کار و امور اجتماعی) برای شناساندن و گسترس بهداشت دهان در سطح جامعه و به‌خصوص مدارس سراسر کشور صورت می‌گرفت. استقبال مخاطبین از این حرکت موجب شد از سال سوم، روز دندان‌پزشکی به «هفته دندان‌پزشکی» تبدیل شود.

در سال‌های اول پس از انقلاب، روز دندان‌پزشکی تغییر کرد. مجلس شورای اسلامی در۲۳ فروردین سال۱۳۶۰ به‌‌منظور گسترش و پیشرفت خدمات درمانی و بهداشتی دهان و دندان در مناطق محروم کشور و روستاها، قانونی با عنوان «طرح تربیت بهداشت‌کاران دهان و دندان» را تصویب کرد. در این قانون، مجلس، وزارت بهداشت و درمان را موظف کرد که داوطلبانی را برای تربیت در این دوره، جذب کند و پس از دادن آموزش‌های لازم، با مدرک فوق دیپلم، آنان را در مناطق محروم به خدمت گمارد تا از این طریق، ضمن ارائه خدمات اولیه، از شیوع بیماری‌های دهان و دندان جلوگیری نموده و اصل پیشگیری را مورد نظر قرار دهند.

هیات وزیران در تاریخ اول دی‌ماه ۶۲، بنا به پیشنهاد جامعه اسلامی دندان‌پزشکان ایران، روز بیست و سوم فروردین‌ماه هر سال را که مصادف با تاریخ تصویب این طرح بود را به عنوان روز دندان‌پزشک نامگذاری کرد 

دکتر محمد صادق احمد آخوندی، رییس جامعه اسلامی دندان‌پزشکان، به عنوان پیشنهاد دهنده روز دندان‌پزشکی، ضمن دفاع از مصداق این نامگذاری می‌گوید: انتخاب تاریخ تصویب قانون بهداشتکار دهان و دندان برای نامگذاری روز دندان‌پزشکی در شرایطی صورت گرفت که تعداد دندان‌پزشکان در کشور بسیار کم بود و توزیع جمعیتی آنان به نسبت جمعیت اصلا مناسب نبود. در بسیاری از شهرهای کشور دندان‌پزشکی وجود نداشت و حتی در شهرهای بزرگ نظیر تهران مردم ناچار بودند برای درمان‌های دندان‌پزشکی به افراد تجربی و دندان‌ساز مراجعه کنند، که صلاحیت انجام این کارها را نداشتند. هدف از تصویب طرح تربیت بهداشتکار دهان و دندان این بود که ریشه رجوع مردم به افراد غیر متخصص خشکانده شود. انتخاب این تاریخ برای روز دندان‌پزشکی، فرصتی برای فرهنگ‌سازی و مصداق مناسبی برای ترویج این تفکر بود که خدمات دندان‌پزشکی باید توسط دندان‌پزشک انجام شود.


ماشینی شدن دندانپزشکی و چالش‌های اخلاقی پیش رو

یادداشت دکتر شوآن سِلارز، متخصص حقوق و اخلاق دندانپزشکی از دانشگاه بدفوردشایر انگلستان در ژورنال انجمن دندانپزشکی بریتانیا

این روزها تب ارتودنسی از راه دور جامعه را فرا گرفته و به نظر می‌رسد تمایل به استفاده از این تکنولوژی غیرقابل‌اجتناب باشد. باید گفت افزایش تعداد کارخانه‌هایی که سعی می‌کنند دندانپزشکان را دور بزنند و کیت‌های ارتودنسی خود را مستقیم به دست بیمارانی که رویای دندان‌های صاف و مرتب دارند برسانند، طبیعتاً و به‌درستی مورد سرزنش قرار گرفته است.

اما یادداشت من راجع به این کارخانه‌ها نیست؛ بلکه راجع به این است که بعد از این مرحله چه اتفاقی قرار است برای دندانپزشکی بیفتد؟

می‌توان گفت ارتودنسی از راه دور، یکی از نمودهای پیشرفت تکنولوژی به شمار می‌آید. چرا که این امکان را فراهم آورده که تمام یا حداقل، قسمت عمده‌ای از این درمان پیچیده بدون حضور دندانپزشک انجام شود؛ اما حالا که ارتودنسی که یکی از پیچیده‌ترین درمان‌های

دندانپزشکی است می‌تواند بدون تجهیزات دیجیتال و دخالت مستقیم متخصص انجام شود، چه آینده‌ای در انتظار درمان‌های دیگر این رشته است؟

این روزها تجهیزاتی مثل ماشین‌های میلینگ، پرینترهای سه‌بعدی و اسکنرها به مطب‌های دندانپزشکی راه پیدا کرده‌اند و تکنولوژی در خدمت هوش مصنوعی قرار گرفته است؛ اما وقتی توانایی بیمار در کنترل درمان‌های خود افزایش می‌یابد، جایگاه دندانپزشک عمومی چه می‌شود؟

آینده نه‌چندان دوری را تصور کنید که روشی دقیق و قابل‌قبول برای تشخیص پوسیدگی دندان‌ها با استفاده از یک ابزار دستی، شبیه اسکنرهای سه‌بعدی داشته باشیم. به‌این‌ترتیب به‌زودی شاهد خواهیم بود که یاد گرفتن کار با یک ماشین و دستگاه‌های کوچک می‌تواند سودمندتر از چکاب دندان توسط دندانپزشک باشد و علاوه بر این، استفاده از این ابزارآلات، یک راه نسبتاً ساده برای پیشنهاد طرح‌های مختلف درمان به شمار می‌رود.

تا اینجای کار، مدام درباره پیشرفت روش‌های تشخیص و خروجی‌های بهتر صحبت کردیم و جنبه مثبت کار را دیدیم. بخش عمده‌ای از دندانپزشکان ممکن است بتوانند از این مرحله گذر کنند؛ چرا که با گذشت زمان این تکنولوژی‌ها، کوچک‌تر و قابل‌دسترس‌تر می‌شوند و دندانپزشکان بیشتری می‌توانند آن‌ها را در اختیار داشته باشند؛ اما چه می‌شود اگر استفاده از این ابزارآلات آن‌قدر ساده شود که دیگر نیازی به دندانپزشک نباشد؟

در نهایت، روزی می‌رسد که شخصی تمام این تکنولوژی‌ها را در یک مسواک جمع می‌کند و هر روز افراد می‌توانند میزان سلامتی دندان‌هایشان را تخمین بزنند، توصیه‌هایی درباره مراقبت از دهان و دندان‌هایشان دریافت کنند و بفهمند چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کنند.

روزی دندانپزشک سیلیکونی داخل مسواک برای افراد وقت معاینه مراجعه به مطب دندانپزشک واقعی می‌گیرد و به دندانپزشک توصیه می‌کند که چه درمانی باید بر روی دندان‌های بیمار انجام دهد. شاید آن روز خیلی دور به نظر برسد، اما اگر این‌طور فکر می‌کنید، زمانی را به یاد بیاورید که برای یک عکس گرفتن مجبور بودید دوربین عکاسی جدای از تلفن همراهتان داشته باشید. آیا دوره خیلی دوری است؟

تکنولوژی بسیار سریع‌تر از آنچه بسیاری از ما بتوانیم به آن برسیم حرکت می‌کند و این تغییرات، چالش‌های جدیدی را در زمینه اخلاق پزشکی و نگرانی‌هایی که دست به گریبان همه می‌شود به وجود می‌آورد. به راستی این روند تا کجا می‌تواند پیش برود؟ آیا باید از اینکه کامپیوترها به دندانپزشکان بگویند چه درمانی را انتخاب کنند خوشحال باشیم؟ اگر آن‌ها آن‌قدر پیشرفته شوند که خودشان درمان‌ها را انجام دهند چه می‌شود؟

برای بررسی این سؤالات، باید قادر باشیم آینده را پیش‌بینی کنیم و خودمان آن را تحت کنترل درآورده و شکل دهیم و باید گفت یک جا نشستن و تماشای این رویدادها انتخاب مناسبی نخواهد بود.


انجام ۱۰ جراحی زنده فک و صورت برای دندانپزشکان

  • ضا شریفی دبیر اجرایی کنگره بین المللی جراحان فک و صورت، گفت: این کنگره دارای دو رویداد مهم است، رویداد اولی دهمین همایش بین‌المللی ایمپلنت خلیج‌فارس است و دومین رویداد، هشتمین سمپوزیوم پژوهشی محققان جوان است که برای همکاران دندانپزشک و دستیاران رزیدنت‌ و اساتیدی برگزار می شود که به تازگی به این رشته اضافه شده اند.

    وی تاکید کرد: همچنین امسال آخرین پژوهش‌ها در زمینه های دندانپزشکی و جراحی فک و صورت را خواهیم داشت. شعار کنگره، جراحی با حداقل عوارض است. یعنی دوست داریم به سمتی برویم که تا حد امکان عوارض و مشکلاتی که بعد از جراحی‌های فک و صورت اتفاق می‌افتد، کمتر شود و یا در سایر کارهایی که مرتبط با این موضوع است مانند علم ایمپلنتولوژی یا کارهای دیگر، با حداقلی از این عوارض روبرو باشیم.

    این متخصص جراحی دهان، فک و صورت، افزود: این کنگره تقریباً ۱۰ سال است که در همین تاریخ برگزار می‌شود که به‌صورت برند بین‌المللی در آمده است. همچنین در کنار این کنگره ما نمایشگاه جانبی داریم که مربوط به تجهیزات و لوازم پزشکی و دندانپزشکی است.

    وی تاکید کرد: امسال مساحت نمایشگاه در ۴ هزار مترمربع است و ۹۰ شرکت مختلف داخلی و خارجی حضور خواهند داشت و امیدواریم بتوانیم میزبان خوبی برای شرکت‌کنندگان باشیم.

    شریفی گفت: این کنگره دارای ۶ مهمان خارجی از کشورهای ایتالیا، هند، فرانسه و آلمان است که همگی از همکاران جراحان دهان فک و صورت هستند.

    فلوشیپ جراحی ترمیمی افزود: در کنگره امسال نزدیک به ۱۰ جراحی زنده خواهیم داشت تا بتوانیم از این طریق آخرین متدها و تکنیک ها را به همکاران جوان ارائه بدهیم. در کنار این جراحی ها با کمک انجمن و قسمت علمی کنگره، تعدادی کارگاه‌های متنوع طراحی شده است تا همکاران جوان و دندانپزشکان بهره بیشتری ببرند و با علم روز دنیا و تکنیک های نوین این رشته آشنا شوند.