بزاق دهان به صورت طبیعی دارای املاح بسیاری است که معمولا این املاح در جاهایی از دهان و قسمت هایی از دندان ها که کمتر مسواک می شوند رسوب می کند. به مرور زمان میکروب های دهانی نیز به این رسوبات اضافه شده و مواد غذایی نیز از طریق همین لایه های چسبنده روی دندان ها رسوب می کنند و تجمع می یابند و به این صورت پلاک هایی روی دندان ها تشکیل می شود. در مراحل اولیه این پلاک ها به راحتی با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن قابل پاک شدن هستند، اما به مرور زمان با اضافه شدن هر چه بیشتر مواد آلی و املاح بزاق و میکروب های دیگر، این پلاک ها قابل تمیز کردن نخواهند بود و به لایهای سخت تبدیل شده که جرم دندان خوانده می شود. تشکیل جرم دندان بستگی زیادی به عادات غذایی و زندگی فرد و عدم مسواک زدن صحیح دارد و این در حالی است که برخی از افراد فیزیولوژی بزاق دهان شان به گونه ای است که مستعد تشکیل جرم دندان و التهاب و پوسیدگی دندان هستند.
احساس درد تیز و کوتاه (گذرا) هنگام خوردن مواد غذایی سرد، گرم، شیرین، مسواک زدن یا نخ کشیدن، دلایل متفاوتی دارد، از جمله: پوسیدگی دندان، ترک یا شکستگی دندان، سائیدگی مینا، ترمیم های نامناسب و معیوب ، عریان شدن بخشی از ریشه دندان که می تواند به علت بیماری های پریودنتال (لثه و بافتهای نگهدارنده اطراف دندان)، تحلیل لثه، مسواک زدن غلط یا اعمال فشار زیاد هنگام مسواک زدن باشد.
به زخم های عود کننده و دردناک مخاط دهان آفت گفته می شود. زخم های آفتی در چند نوع بزرگ، کوچک و تبخالی شکل وجود دارند و شایع ترین آنها آفت کوچکی می باشد که به تعداد ۵-۱ عدد و به قطر کمتر از یک سانتی متر و معمولاً ۵-۳ میلی متر دیده می شوند.
به سائیدن دندان ها بر روی یکدیگر به صورت عادت و غیر ارادی در طول روز یا شب در حالیکه شخص در حال خوردن یا جویدن غذا نمی باشد اطلاق میشود. معادل دندان قروچه در زبان انگلیسی Bruxism است.
در این ایام کرونایی نوسانات دلار عرصه را برای ادامه حیات حرفهای دندانپزشکان تنگ کرده است. شرکتها از نوسانات دلار در هنگام فروش لوازم و تجهیزات دندانپزشکی میگویند، به گونهای که تعرفهها را لحظهای اعلام میکنند. امروز و فردای آن و حتی ساعتی آن فرق دارد.
وی ادامه داد: آیا یک دندانپزشک میتواند به بیمارش همین مسائل را بگوید. این همان بیماری است که یک دندانپزشک نمیتواند به خاطر احساس مسئولیت، قیمت تمام شده و واقعی خدمات تمام شده درمان را از او طلب کند. در واقع وقتی کارگزاران حوزه سلامت، دندانپزشکی را یک حرفه لوکس میدانند، عدم توجه به این واقعیت که بیش از نیمی از آحاد مردم تا سن ۵۰ سالگی تعداد ۵ دندان خود را به علت پوسیدگی از دست دادهاند، تلخ و غمانگیز مینماید.
عباسیان گفت: عدم حمایت دولت و وزارت بهداشت و افزایش افسار گسیخته قیمت و وسایل بر جایگاه و کیفیت درمان دندانپزشکان اثر گذاشته و همکاران جوان را که سرمایه این مرز و بوم هستند در صف خروج از کشور و پیگیری کار در کشورهای همسایه به خصوص عمان قرار داده است.
وی افزود: اینها سرمایههای جوان ما هستند که به علت ندانمکاری کارگزاران برای زندگی بهتر ترک وطن میکنند. امروز همه در یک کشتی هستیم و باید بدانیم موجهای سهمگین مشکلات سیلی سختی به دندانپزشکان میزند. مخصوصاً در این روزها که تحریمها عرصه سلامت را بر ما تنگ کرده و جامعه پزشکی زیر فشار سختی است.
عضو دندانپزشک شورای عالی نظام پزشکی، گفت: دندانپزشکان از اولین بخشهای صنف پزشکی کشور هستند که تاوان سختی میدهند، وقت آن است کسانی که احساس غرور ملی دارند و دلشان برای جامعه پزشکی و آحاد مردم میسوزد پا به عرصه بگذارند و با تلطیف بعضی قوانین و پذیرش اینکه حرفه دندانپزشکی یک حرفه درمانگر است و دندان درد نوعی بیماری است، بتوانند از مدافعین سلامت دهان و دندان دفاع کنند.
وی ادامه داد: ایجاد تعرفههای واقعی که بیمهها از آن حمایت کنند یکی از راهکارهایی است که میتواند در این شرایط سخت کشتی آسیب دیده سلامت را به ساحل امن برساند. امید است بعد از بهبود اوضاع کرونایی، با توجه ویژه به این حوزه هم به مردم و هم به جامعه دندانپزشکی خدمت کنیم.
عباسیان گفت: از دولت و وزارت بهداشت میخواهیم در مورد مواد اولیه و وسایل دندانپزشکی تدبیری بیاندیشند که بتوانیم بدون واسطه وسایل خود را تهیه کنیم. اداره تجهیزات وزارتخانه هرگونه که میتواند باید به این مسئله ورود کند. چرا یک دندانپزشک باید به علت نوسانات دلار ماده مصرفی را چندین برابر قیمت ماه قبل دریافت کند، آیا در این زمینه ناظری وجود ندارد.
وی در پایان افزود: تنها راه برای کم شدن بار روانی مشکلات ارزی این است که بپذیریم دندان درد یک بیماری است و بیمهها ملزم به حمایت از بیمار هستند. در واقع صنعت بیمه در ازای خدمات بیمهای سود حاصل میکند، چه اشکالی دارد در این برهه جهت حمایت از درمانهای دندانپزشکی و حمایت از بیمه کنندگان پا به عرصه بگذارند و از سودهای آنچنانی چشم پوشی کنند.
بررسی های جدید باستان شناسان آمریکایی به شناسایی دایناسورهایی ۷۰ میلیون ساله منجر شده که دندان های آنها هر دو ماه یک بار تغییر می کرده و دندان های نو جایگزین دندان های کهنه آنها می شده است.
تحقیقاتی که در دانشگاه آدلفی در این زمینه صورت گرفته نشان می دهد این دایناسورهای گوشت خوار در جزیره ماداگاسکار فعلی زندگی می کردند و سرعت جایگزینی و تعویض دندان های آنها ۱۳ برابر سریع تر از دیگر دایناسورهای گوشتخوار بوده است.
علت این تغییر سریع طبیعی دندان های دایناسورهای گوشت خوار تغذیه آنها از انواع استخوان به عنوان یک منبع غذایی ارزشمند بوده است. استحکام استخوان ها به دندان های دایناسورها آسیب می زده و از همین رو دندان های مذکور به صورت طبیعی هر دو ماه یک بار عوض می شدند و دندان های تازه ای به جای دندان های قدیمی آسیب دیده می روییده است.
پیش از این تصور می شد این استراتژی تنها مختص کوسه هاست. اما حالا مشخص شده طیف گسترده ای از دایناسورهای گوشت خوار هم به طور مرتب شاهد تغییر دندان های خود بوده اند. دایناسوری که با بررسی فسیل آن این کشف علمی ممکن شده، ماجونگاسور نام دارد.
عضو شورای عالی نظام پزشکی با اشاره به اینکه شرایط فعلی برای جامعه دندانپزشکی بسیار دشوار است، گفت: با افزایش قیمت تجهیزات و مواد مصرفی، حیات اقتصادی دندانپزشکان را دچار مشکل شده است.
به گزارش خبرگزاری مهر، دکتر بهنام عباسیان، با اشاره به اینکه دندانپزشکان تنها گروهی هستند که علاوه بر دانش علمی خود برای درمان بیماران نیازمند مواد و تجهیزات هستند، افزود: دولت موظف است برای تامین سلامت دهان و دندان آحاد جامعه مواد مصرفی ضروری و روتین را با ارز دولتی مهیا نموده و در اختیار دندانپزشکان قرار دهد اما این مواد و تجهیزات تا به دست دندانپزشکان برسد چند برابر قیمت واقعی خود میشود.
وی، افزایش قیمت مواد مصرفی و تجهیزات را به ضرر حوزه دندانپزشکی به ویژه بیماران عنوان کرد و گفت: با افزایش قیمت مواد مصرفی بهطور منطقی باید میزان تعرفههای دندانپزشکی برای ترمیم هر دندان افزایش یابد اما از آنجا که جامعه دندانپزشکی در مقابل سلامت بیماران خود را مسئول میداند با همان تعرفههای قبلی به درمان بیماران میپردازد و از جیب خود سوبسید پرداخت میکند.
عضو دندانپزشک شورای عالی نظام پزشکی تصریح کرد: با افزایش قیمت مواد مصرفی و به تبع آن بالا رفتن هزینههای درمانی حوزه دندانپزشکی میزان مراجعات به مراکز دندانپزشکی و مطبهای خصوصی کم شده و این شرایط برای بیماران مشکلاتی را بهوجود آورده و گردش اقتصادی را در این حوزه بهویژه برای دندانپزشکان جوان با مشکلات متعددی مواجه میکند.
دکتر عباسیان ادامه داد: درصد قابل توجهی از سلامت آحاد جامعه به دندانپزشکی مربوط است که مستلزم سرمایهگذاری دولت در این بخش است اما متاسفانه تاکنون برنامهریزی مطلوبی از سوی سیاستگذاران امر در این حوزه انجام نشده است.
وی به آسیبشناسی مشکلات مدیریتی و اجرایی حوزههای مختلف دندانپزشکی اشاره کرد و گفت : جامعه دندانپزشکی امروزه با مسائل و مشکلات متعددی نظیر بحران مواد و تجهیزات، بیکاری فارغالتحصیلان جوان، عدم توزیع مناسب جغرافیای کاری دندانپزشکان، عدم انگیزه شغلی بهخصوص در مناطق محروم روبروست که قطعا از ادامه این روند مردم شریف کشورمان زیان خواهند دید و از ارائه خدمات مطلوب بهرهمند نخواهند شد.
عضو شورای عالی نظام پزشکی ضمن بیان ضرورت تعامل مناسب میان ارکان تصمیمگیری و اجرایی در حوزه دندانپزشکی بیان کرد: عدم تعامل مناسب میان این ارکان قطعا مشکلات موجود را به بحران تبدیل خواهد کرد و راه برونرفت از این معضل ایجاد مرکز امور دندانپزشکی و سلامت دهان وزارت بهداشت است که تمام بخشهای اجرایی و سیاستگذاری در حوزه دندانپزشکی در آن تجمیع گردد. این رویکرد باعث ایجاد یک بستر سالم و بدون موازیکاری خواهد شد.
عباسیان خاطرنشان کرد: لازم است که در بدنه وزارت بهداشت مدیرانی که خود دندانپزشک هستند حضور داشته و نظرات جامعه پزشکی را برای ارتقای سلامت دهان و دندان مردم و رفع مشکلات این حوزه بهکار گیرند.
به گفته وی، عدم تعامل مناسب بیمهها با دندانپزشکان و مراکز دندانپزشکی مشکل بزرگ دیگری است که نیاز فوری توجه مسئولین به این مهم را میطلبد چراکه با روند فعلی پوشش خدمات توسط بیمهها هر دو ذینفع قضیه یعنی بیمار و پزشک متضرر میشوند.
عضو دندانپزشک شورای عالی نظام پزشکی با بیان اینکه خدمات دندانپزشکی در جامعه ما لوکس محسوب میشود، اظهار کرد: صنعت بیمه باید در حوزه بهداشت دهان و دندان ورود کرده و با پوشش بیمهای خدمات سطح یک و دو از گسترش بار بیماریهایی که منشأ آن دهان و دندان است جلوگیری کند زیرا بسیاری از افراد به دلیل هزینههای بالای خدمات دندانپزشکی از مراجعه به مراکز درمانی خودداری کرده و حاضر به از دست دادن یعنی کشیدن دندان خود هستند.
عباسیان گفت: در شورای عالی سازمان نظام پزشکی مشکلات را به صورت مصوبه به وزارت بهداشت منتقل میکنیم و همراه با سایر همکاران از حقوق مردم و دندانپزشکان حمایت میکنیم اما قدرت اجرایی نداریم و تنها بیانگر مشکلات موجود هستیم.
وی در پایان به بحث مالیات وضع شده برای دندانپزشکان که هیچ تناسبی با درآمد آنان ندارد، اشاره کرد و یادآور شد: مشکلات نو پدیداری چون عوارض شهرداری به معضل کسالتآور این روزهای دندانپزشکان تبدیل شده است که زمینه را برای بیانگیزگی، افسردگی و پدیده مهاجرت همکاران این حوزه فراهم میآورد و طبیعی است که آسیبدیدگان اصلی در این شرایط مردم بهخصوص قشر ضعیف جامعه که نیاز مبرم به خدمات دندانپزشکی دارند، هستند که از دسترسی به خدمات مناسب و مطلوب با معیارهای فنی و علمی بهداشت دهان و دندان که از ملزومات اساسی پیشرفت یک جامعه هست، بیبهره خواهند ماند.