روزانه از گوشه و کنار دنیا اخبار عجیب و غریبی از علم پزشکی و سلامت مردم میشنویم. از کشفیاتی که دنیا را دگرگون می کند تا اتفاقات عجیبی که ممکن از هر کسی را به کام مرگ بکشاند اما در عین حال آنها زنده می مانند و این دلیل معروف شدن آنها میشود.
حالا اتفاق نادری که بهانه نوشتن این گزارش شده گیر کردن دندان های مصنوعی یک پیرمرد در گلویش است که هشت روز ادامه داشت. قبل از اینکه از جزییات این رخداد باخبر شویم حتما از خود می پرسیم که چگونه میشود فردی هشت روز جسم سختی مانند دندانهای مصنوعی در گلوی کسی گیر کند و نه تنها منجر به خفگی وی نشود، بلکه هشت روز فهمیدن این موضوع طول بکشد. این درست همان چیزی است که باعث شده این موضوع به تیتر یک سرویسهای سلامت رسانه هایی مثل CNN تبدیل شود.
اصل ماجرا چه بود؟
مردی ۷۲ ساله هفته گذشته تحت عمل جراحی قرار گرفته است. پزشکان میگویند که هنگام عمل فراموش کردهاند که دندان های مصنوعی این مرد ۷۲ ساله را از دهان او خارج کنند. این دندانهای کاذب در گلو وی گیر کرده و هشت روز کشف نشده بودند.
گفته میشود این مرد که برای برداشتن توده بیضرر در دیواره شکم خود تحت عمل جراحی قرار گرفته بود، بعد از شش روز بعد با شکایت از مشکلاتی نظیر خون در دهان و مشکل در تنفس و بلع به بیمارستان بازگشت. او ادعا کرد که چیزی مانع از غذا خوردنش میشود. در اولین مراجعه بیمار به اورژانس، پزشکان نتوانستند مشکل را تشخیص دهند و این مرد ۷۲ ساله با تجویز دهانشویه و چند قرص آنتی بیوتیک به خانه خود برگشت. اما او دو روز بعد با وخیمتر شدن علائم بار دیگر به بیمارستان مراجعه کرد و این بار با تشخیص یک عفونت شدید قفسه سینه در بیمارستان بستری شد.
سرانجام پس از عکس برداری مشخص شد یک جسم نیم دایرهای روی تارهای صوتی او قرار دارد، که باعث ایجاد تاول و تورم داخلی شده است.
این مرد ۷۲ ساله گفته بود هنگام مراجعه به بیمارستان، دندانهای مصنوعی خود را از دست داده است. با این حال پس از تشخیص این ماجرا وی برای خارج کردن دندانهای مصنوعی خود بار دیگر راهی اتاق جراحی شد.
البته مسوولین این بیمارستان بعدها گفتهاند که هیچ دستورالعمل ملی مشخصی در مورد نحوه مدیریت پروتز در هنگام بیهوشی وجود ندارد، اما مشخص شده که خارج کردن پروتز از دهان بیمار در هنگام عمل، باعث میشود تهویه کیسه ماسک بهتر کار کند. بنابراین بسیاری از بیمارستانها در اتاق های عمل خود دندانهای مصنوعی بیمار را بلافاصله قبل از لوله گذاری تنفسی خارج میکنند.
اما نکته جالب این اتفاق این است که در کشورهای اروپایی با وجود مراجعه چنین بیماری، در مراجعه اول عکسبرداری را تجویز نکردند؛ در حالی که در ایران پزشک قبل از ویزیت بیمار حتما از او درخواست عکس،آزمایش، ام آر آی یا سونوگرافی میکند.
سبا آقایی، در حاشیه برگزاری هجدهمین کنگره دندانپزشکی کودکان اظهارداشت: جدیدترین مباحث و موضوعات علمی در این زمینه با حضور اساتید و صاحبنظران برجسته مورد بحث و گفتوگو قرار میگیرد.
وی افزود: نگهداری از دندانهای شیری تا زمان افتادن در سن مناسب، به عنوان فضانگهدارنده دندانهای دائمی، حفظ زیبایی و کمک به جویدن کودک بسیار مهم است بنابراین پانل درمان پالپی به بررسی و مروری به روشهای گوناگون و مبتنی برشواهد درمانهای پالپی دندان های شیری می پردازد.
این متخصص دندانپزشکی کودکان بیان داشت: همچنین در این پانل انواع روش های درمان پالپی دندان های دائمی جوان (دندان هایی که ریشه آنها تکامل نیافته ) که متاسفانه به صورت زودهنگام دچار آسیب پالپی شده اند مورد بحث و بررسی قرار میگیرد.
آقایی گفت: اولین دندان مولر دائمی (دندان شماره ۶) تقریبا همزمان با رویش دندانهای قدامی فک پایین و در سن بین ۶ تا ۷ سالگی و حتی در برخی کودکان کمی زودتر رویش مییابد. نکته قابل توجه این است که این دندانجایگزینی برای هیچ دندان شیری نمیباشد این بدین معناست که برای رویش دندان ۶ هیچ دندان شیری نمی افتد و متاسفانه به علت عدم آگاهی کافی بسیاری از والدین مراجعه زمانی انجام میشود که این دندان دچار پوسیدگی دندانی عمیق و یا حتی آبسه شده است و نگهداری آن را با مشکلات فراوانی همراه میکند.
مدیر پنل پالپ های دندانی در هجدهمین کنگره دندانپزشکی کودکان خاطر نشان کرد: بنابر این آگاهی در مورد زمان و محل رویش این دندان و اقدامات لازم برای پیشگیری از پوسیدگی مانند فیشورسیلنت میتواند بسیار موثر باشد.
وی تصریح کرد: بهترین زمان برای مراجعه کودک به دندانپزشکی جهت آشنایی و ویزیت، همزمان با رویش اولیندندان شیری کودک و نه دیرتر از ۱سالگی است لذا با این مراجعه آموزشهای بهداشتی لازم برای پیشگیری ازپوسیدگی به والدین داده میشود.
آقایی با بیان اینکه دندانهای شیری هم مانند دندانهای دائمی دارای بافت عروق و اعصاب هستند که در صورتپوسیدگی عمیق و مزمن دچار التهاب و در نهایت درد و آبسه می شوند، گفت: در این صورت نیاز به انجام درمانهای پالپی وجود دارد. بنابر این مراجعه منظم به دندانپزشک برای تشخیص زود هنگام پوسیدگی جهت پیشگیری می تواند بسیار موثر باشد.
شاید عواقب و عوارض این قبیل مشکلات و بیماریهای دهان و دندان بود که باعث شد وزارت بهداشت، چند سال قبل «طرح تحول سلامت دهان و دندان» را کلید بزند. طرحی که مشخص نشد چگونه دنبال میشود و ثمرات آن برای کسی مشخص نشده است. البته همان ابتدای کلید خوردن این طرح، وزیر بهداشت عنوان کرده بود که چندان خوشبین به این طرح نیست.
افت شاخص DMF در کودکان زیر ۶ سال
این در حالی است که علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت، با عنوان این مطلب که حوزه دندانپزشکی به راحتی میتواند مورد غفلت قرار گیرد، میگوید: تا زمانی که دندانی آسیب نبیند و درد نگیرد کسی به دندانپزشکمراجعه نمیکند که این نقطه ضعف ماست.
وی با تاکید بر اینکه توجه به اقتصاد سلامت در حوزه بهداشت دهان و دندان، تصریح کرد: اگر با اجرای طرح بهره برداری از ظرفیتهای دندانپزشکی مراکز در شیفت عصر، ۲ تا ۳ درصد هم از هزینه از جیب مردم را کم کنیم، رقمی معادل ۶۰۰ میلیارد تومان در هزینهها صرفه جویی شده است.
با اجرای طرح بهره برداری از ظرفیتهای دندانپزشکی مراکز در شیفت عصر، رقمی معادل ۶۰۰ میلیارد تومان در هزینهها صرفه جویی شده استبررسیها و گزارشها نشان میدهد که در سال ۱۳۳۸ در ایران سطح سلامت دهان و دندان کودکان ۱۲ ساله (به عنوان شاخص خرابی دندان) که شامل پوسیدگی، از دست رفتن و پر کردن دندانها است، حدود ۲ بوده که بر اساس آخرین آمار این عدد در همین حدود باقی مانده و خیلی تفاوت نکرده است، در حالی که در سال ۱۳۳۸، در حدود ۴۰۰ دندانپزشک در کشور داشتیم و الان این تعداد به بیش از ۳۰ هزاردندانپزشک رسیده است. در همین حال، در مقایسه بین سالهای ۹۱ تا ۹۵ شاخص DMF در کودکان زیر ۶ سال نشان میدهد که میزان پوسیدگی دندانها در این گروه سنی بالا رفته است.
جهت بهبود ظاهر دندان,اصلاح نقض های ناچیز دندان و یا رنگ دهی به آن از این روش استفاده می شود شکل دادن به مینا و یا رنگ دهی به آن یک روش سریع و بدون درد است که برای بهبود ظاهر دندان های طبیعی، به آن شکل می دهد.
از ارتودنسی دندان جهت اصلاح دندان های کشیده وبهبود ظاهر لبخند استفاده می شود .
دندان های خیلی کوتاه و یا خیلی بلند , وجود خطوط نامتعارف لثه می تواند با تغییر شکل لثه اصلاح گردد.
گروه های هدف این دندانپزشکان مادران باردار وشیرده است که پس ز معاینات دندانپزشکی ودر صورت نیاز به درمان تخصصی تر به مراکز مربوطه معرفی می شود