دکتر بهزاد هوشمند درباره جزئیات رونمایی از پروژه ملی مجازی سازی کوریکولوم دندانپزشکی عمومی کشور در بخش نظری اظهار داشت: این بخش از مجازی سازی در راستای استفاده از تکنولوژی نوین آموزشی در سطح دنیا مطرح است.
وی با بیان اینکه مجازی سازی در رشته های علوم پزشکی در برنامه تحول آموزش هدف گذاری شده است، خاطرنشان کرد: در همین راستا دبیرخانه شورای آموزش دندانپزشکی تخصصی کشور از حدود ۶ ماه قبل با بهره مندی از کار تیمی بالغ بر ۲۵۰ نفر از اساتید دانشکده های دندانپزشکی سراسر کشور و بهره مندی از توان افراد موثر در انجمن های علمی تخصصی این پروژه را آغاز کردیم و اکنون شاهد بهره برداری از این پروژه هستیم.
دبیر شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی وزارت بهداشت ادامه داد: در این پروژه بالغ بر ۱۲ گروه آموزشی شامل ۱۰ گروه بالینی و ۲ گروه علوم پایه مشارکت دارند.
وی با بیان اینکه در ۶ گروه، ۱۰۰ درصد بسته آموزشی، در ۲ گروه ۸۰ تا ۹۰ درصد و در ۲ گروه دیگر ۴۰ تا ۵۰ درصد بسته های آموزشی آماده هستند، خاطرنشان کرد: امیدواریم در یک برنامه زمان بندی شده حداکثر تا ۲ هفته آینده تمام بسته ها آماده شوند.
هوشمند با اشاره به اینکه اپیدمی کرونا سبب شد تا برخی سیاستگذاری ها تسریع پیدا کند، گفت: امیدوارم با حمایت وزارت بهداشت زیرساخت های لازم صورت گرفته و در بودجه در اختیار آزمایشگاه مجازی قرار گیرد.
وی به فاز ۲ و۳ پروژه اشاره و اظهار کرد: ۲ فاز در پروژه به دروس کارگاهی و آزمایشگاهی مربوط می شود.
دبیر شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی وزارت بهداشت با بیان اینکه بحث عدالت آموزشی هم در این پروژه برای ما اهمیت داشت، یادآور شد: در کشور ۴۳ دانشکده دندانپزشکی وجود دارد که بالغ بر ۲۵ دانشکده از نظر سوابق در وضعیتی هستند که نیروی انسانی آنها از بعد هیات علمی با مشکل مواجه هستند.
وی افزود: بنابراین پروژه مجازی سازی در راستای تحقق عدالت آموزشی این امکان را فراهم کرده است که تمام دانشجویان در دانشکده های کشور بتوانند به محتوای آموزشی استاندارد دسترسی پیدا کنند.
هوشمند گفت: امیدواریم این پروژه خروجی بسیار خوبی داشته باشد تا دانشجویان در سراسر کشور بهره کافی را ببرند.
حامد مرتضوی متخصص بیماری‌های دهان، فک و صورت با اشاره به اینکه محدود شدن درمان‌های دندانپزشکی در دوران همه گیری کرونا به موضوع چالش برانگیزی مبدل شده اظهار کرد: احتمال انتقال ویروس از طریق بزاق دهان افراد مبتلا به کرونا، فاصله فیزیکی محدود دندانپزشک با بیمارو یا آلودگی فضا بعد از ویزیت بیماران مختلف یکی از مهمترین عوامل ترس مردم و مراجعه به دندانپزشک است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به اینکه در دوران پاندمی کرونا ممنوعیت خدمات دندانپزشکی وجود ندارد، توضیح داد: طبق دستورالعمل‌های بهداشتی صرفاً اقدامات زیبایی و غیرضروری دهان و دندان باید به زمان دیگری موکول شود.
مرتضوی با تاکید بر اینکه درمان‌های خانگی و مشکلات اورژانسی دهان و دندان می‌تواند در بسیاری از موارد شرایط برای بیمار و دندانپزشک را پیچیده‌تر کند، هشدار داد: به طور کلی عفونت دندانی، خونریزی لثه، آبسه و یا عفونت در بافت نرم داخل دهان، درد خود به خود و حساسیت‌های شدید دندانی (افرادی که به محض استفاده از نوشیدنی سرد و گرم دچار دندان دردهای شدید می‌شوند) را از جمله درمان‌های اورژانسی محسوب می‌شوند و به تعویق انداختن این اعمال جایز نیست.
وی افزود: از طرفی هر چه بیماری مزمن‌تر شود، درمان‌ها پیچیده‌تر و دفعات مراجعه بیمار به دندانپزشک به مراتب بیشتر خواهد شد.
مرتضوی در ادامه با اشاره به اینکه درمان آبسه در دهان در اولین فرصت ضرورت دارد، توصیه کرد: اگر چنانچه تورم‌هایی و یا خروج چرک از داخل دهان و یا اطراف دندان را مشاهده کردید نیز باید هر چه سریع‌تر به دندانپزشک مراجعه کنید.
وی نسبت به مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک ها هشدار داد و تاکید کرد: مصرف خودسرانه و طولانی آنتی بیوتیک ها نه تنها مشکلات بیماران را برطرف نمی‌کند بلکه می‌تواند منجر به مشکلات ثانویه و جدی در افراد شود.
به گفته این استاد دانشگاه، خونریزی اولیه و یا ثانویه دهان و دندان باید در اسرع وقت توسط پزشک متخصص کنترل شود.
وی تاکید کرد: درمان‌های زیبایی دندان، اصلاح طرح لبخند، لمینت و کامپوزینت و همچنین روکش کردن، کشیدن دندان‌های عقل یا دندان‌هایی که چیزی از آنها در داخل دهان باقی نمانده ولی در عین حال برای بیمار التهاب و عفونتی نیز ایجاد نکرده، اولویت درمانی و بهداشتی ندارند و بهتر است به زمان دیگری تا پایان ریشه کنی کرونا موکول شوند.
مرتضوی در ادامه درباره جراحی‌های دهان و دندان نیز توضیح داد: جراحی طیف وسیعی از فعالیت‌ها را شامل می‌شود و باید درمان‌هایی که با عنوان جراحی دنبال می‌شوند نیز در کرونا اولویت بندی شود، اگر چنانچه بخواهیم عفونتی را از داخل دهان حذف کنیم جراحی ضرورت دارد.
متخصص بیماری‌های دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، گفت: به طور کلی هر اقدام جراحی که سلامتی بیمار به آن وابسته باشد باید در اولین فرصت انجام شود.
وی با اشاره به اینکه نوبت دهی به بیماران در زمان پاندمی ها یکی از موضوعات مهمی است که باید در مطب‌ها و کلینیک‌ها به آن توجه ویژه ای شود افزود: باید ورود و خروج بیماران برای دریافت خدمات حساب شده و تحت کنترل باشد چرا که ازدحام و شلوغی علاوه بر معطلی بیشتر بیماران ریسک انتقال بیماری را بالا می‌برد.
رعایت پروتکل‌های بهداشتی یکی دیگر از مواردی بود که مرتضوی برای قطع و کاهش زنجیره انتقال کرونا ضرورت رعایت آن را یادآور شد و تاکید کرد: حتماً مطب و کلینیکی که انتخاب می‌کنید، کارکنان و دندانپزشک باید ضمن رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی از ماسک، دستکش، کاور کفش و لباس استفاده کنند.
استفاده از دهان شویه های ضدعفونی کننده قبل و بعد از درمان، یکی دیگر از مواردی بود که وی به آن اشاره کرد و گفت: استفاده از دهانشویه مناسب می‌تواند ریسک انتشار ویروس را کاهش دهد.
مرتضوی در ادامه استفاده از روش‌های مختلف برای به حداقل رساندن مراجعات را در کاهش زنجیره انتقال بیماری از سوی متخصصان دهان و دندان خواستار شد و استفاده از پانسمان هایی با ماندگاری بالاتر برای بیمارانی که نیاز به ترمیم بعد از درمان ریشه دارند راه حل مناسبی برای کاهش مراجعات است.
مرتضوی در پایان استفاده از وسیله رابردم را با هدف پیشگیری از پرتاب ترشحات دهانی و ایزوله شدن دندان از محیط دهان را به متخصصان دهان و دندان توصیه کرد.
هادی قاسمی عضو هیئت علمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، نیز با اشاره به تعویق انداختن اعمال مربوط به مشکلات دهان و دندان از سوی برخی افراد به دلیل ترس و نگرانی از ابتلاء به کرونا خاطرنشان کرد: کرونا بیماری خطرناکی است ولی در عین حال پیگیری درمان‌های اورژانسی دندانپزشکی ضروری است.
وی افزود: اگر در بازه زمانی مشخصی درمان‌های دندانپزشکی به تعویق بیفتد ممکن است عواقب بیشتری به دنبال داشته باشد.
قاسمی با بیان اینکه خیلی از پوسیدگی‌های دندانی می‌تواند منجر به ایجاد دردهای شدید دندانی شود، خاطر نشان کرد: حتی در مواردی بدون درد نیز ممکن است آبسه‌های عفونی ایجاد شود که باید در اولین فرصت درمان شود.
وی ضرورت رعایت پروتکل‌های بهداشتی را با هدف قطع زنجیره انتقال کرونا خواستار شد و افزود: پوسیدگی‌های سطحی دندان نیز باید در سریع‌ترین زمان ممکن درمان شود چرا که اگر این پوسیدگی سطحی به موقع برطرف نشود در مدت زمان کوتاهی می‌تواند به گستردگی پوسیدگی و عفونت تبدیل شود.
عضو هیئت علمی دانشکده دندانپزشکی پرهیز از اعمال غیرضروری مربوط به دهان و دندان را مورد تاکید قرار داد و افزود: انجام برخی اعمال زیبایی در دوران پاندمی کرونا ضروری نیست و می‌توان این اعمال را به زمان دیگری موکول کرد.
وی درباره جرم گیری دندان‌ها در دوران شیوع پاندمی کووید ۱۹ نیز توضیح داد: اگر چنانچه جرم‌های دندانی به میزان قابل و حادی ایجاد نشده باشد و یا لثه‌ها را درگیر نکرده می‌تواند این اقدام را نیز به تعویق انداخت.
قاسمی با اشاره به ضرورت اقدامات پیشگیرانه دهان و دندان برای کودکان خاطرنشان کرد: درمان پوسیدگی‌های سطحی دندانی در کودکان یکی از درمان‌های اورژانس در دوران کرونا به حساب می‌آید.
وی با تاکید بر اهمیت رعایت بیش از پروتکل‌ها از سوی کارکنان مراکز بهداشتی اضافه کرد: خطر نه تنها متوجه مراجعه کنندگان است بلکه کادر درمان نیز از خطرات مصون نیستند بنابراین باید طبق پروتکل‌ها در محل‌هایی که یونیت‌های دندانپزشکی و ابزار آلات وجود دارد توصیه‌های بهداشتی به صورت جدی رعایت شود.
تهویه مناسب هوا، استفاده از ضدعفونی کننده‌های سطحی، استفاده از ماسک و وسایل حفاظت فردی و رعایت فاصله اجتماعی در مطب‌ها و کلینیک‌های دندانپزشکی از دیگر مواردی بود که عضو هیئت علمی دانشگاه ضرورت رعایت آن را برای قطع زنجیره انتقال کرونا ضروری ذکر کرد.
وی در ادامه به افرادی که برای درمان‌های اورژانسی دهان و دندان به مراکز دندانپزشکی مراجعه می‌کنند توصیه کرد: قبل از مراجعه به مراکز دندانپزشکی از رعایت پروتکل‌ها از سوی کادر درمان و پزشک متخصص اطمینان کامل حاصل کنید.
قاسمی با اشاره به اینکه پیشگیری مقدم بر درمان است تاکید کرد: مسواک زدن حداقل دو بار در روز و تغذیه محدود از مواد غذایی شیرین و در دفعات کمتر ضروری است.
عادی، با اشاره به اینکه تعهدات بسته‌های دندانپزشکی بیمه سلامت در حال حاضر تنها خدمتی است که رویکرد پیشگیری دارد و نسبت به بسته‌های بیمه‌های پایه یکی از مترقی‌ترین تعهدات در بسته‌های خدمتی است، افزود: هزینه‌های سلامت دهان و دندان با این تعهدات، کمتر از یک درصد را تشکیل می‌دهد. ولی پیش بینی ما از سرانه این بود که یک درصد هزینه بیمه‌ها باید شامل خدمات دندانپزشکی باشد.
وی ادامه داد: در زمان تاسیس سازمان بیمه خدمات درمانی حدود ۵۲ خدمت دندانپزشکی تحت پوشش بیمه سلامت بود. در سال ۸۳ پیشنهادی در شورای عالی بیمه مطرح و بسته خدمت با رویکرد ارائه خدمات درمانی به کودکان اصلاح شد. این ۵۲ خدمت به ۱۴ خدمت تبدیل شد که مهمترین خدمات آن شامل ترمیم دندان‌های اولین آسیای کودکان زیر ۱۲ سال بود.
عضو کمیته سلامت سازمان بیمه سلامت ایران، گفت: این دندان اولین دندان دائمی است که از ۷ سالگی رویش پیدا می‌کند. ترمیم این دندان جزو تعهدات بیمه قرار گرفت که یک تحول بزرگ در سیستم بیمه دندانپزشکی محسوب می‌شد. در این زمینه قرار شد آموزش و پرورش اطلاع رسانی کند و پیش بینی می‌شد نزدیک به ۲۰ میلیارد تومان در سال اول هزینه داشته باشد، اما حدود ۲ میلیارد تومان هزینه برداشت و به مرور در بودجه سال بعد کم شد. در سال ۹۲ این موضوع مطرح شد که دندانپزشکی را با رویکرد پیشگیری در نظر بگیریم.
وی افزود: در سال ۹۲ در شورای عالی بیمه سلامت، این بسته به تعهد اضافه شد که فیشور سیلانت، وارنیش فلوراید، فلوراید تراپی، و آموزش بهداشت هم جزو تعهدات بیمه قرار بگیرد و سن ۱۲ سال نیز به ۱۴ سال ارتقاء یافت و همه نوع ترمیم مورد تعهد قرار گرفت به نحوی که در مرحله اول خدمات پیشگیری مورد توجه قرار گرفت و در صورت پوسیدگی، فرد می‌توانست تا ۱۴ سالگی دندان را پر کند. با وجود این بستری که فراهم شده و ۲ هزار مرکز دندانپزشکی طرف قرارداد و درمانگاه‌های دولتی، کسی از این امکانات و شرایط به نحو احسن استفاده نمی کرد که شاید علت آن عدم اطلاع باشد.
عضو کمیته سلامت سازمان بیمه سلامت ایران، بیان کرد: در سال ۹۳ این بحث مطرح بود که بسته بیمه روستایی دچار تحولاتی شود. این موضوع را در آن زمان مطرح کرده و گفتیم که بسته خدمات دندانپزشکی هم جزو بیمه روستایی شود. در حال حاضر در روستاها بر اساس بسته خدمتی، خدمات دندان پزشکی ارائه می شود. این خدمات جزو بسته بیمه‌های پایه است که همه بیمه‌های پایه این خدمات دندان پزشکی را تحت پوشش دارند.
معادی گفت: یکی از مسئولیت‌های سازمان بیمه سلامت این است که مردم را نسبت به سلامت دهان و دندان آگاه کرده و خدمات بیمه سلامت را نیز به مردم در این زمینه معرفی کند. یکی از روش‌های اصلاح سبک زندگی، ارائه آموزش به افراد برای تغییر است تا این موضوع باعث کاهش هزینه‌ها شود. یعنی اگر سبک زندگی افراد به شکلی باشد که کمتر بیمار شوند، هزینه‌ای به بیمه‌ها وارد نمی‌شود.
در این ایام کرونایی نوسانات دلار عرصه را برای ادامه حیات حرفه‌ای دندان‌پزشکان تنگ کرده است. شرکت‌ها از نوسانات دلار در هنگام فروش لوازم و تجهیزات دندانپزشکی می‌گویند، به گونه‌ای که تعرفه‌ها را لحظه‌ای اعلام می‌کنند. امروز و فردای آن و حتی ساعتی آن فرق دارد.
وی ادامه داد: آیا یک دندانپزشک می‌تواند به بیمارش همین مسائل را بگوید. این همان بیماری است که یک دندانپزشک نمی‌تواند به خاطر احساس مسئولیت، قیمت تمام شده و واقعی خدمات تمام شده درمان را از او طلب کند. در واقع وقتی کارگزاران حوزه سلامت، دندانپزشکی را یک حرفه لوکس می‌دانند، عدم توجه به این واقعیت که بیش از نیمی از آحاد مردم تا سن ۵۰ سالگی تعداد ۵ دندان خود را به علت پوسیدگی از دست داده‌اند، تلخ و غم‌انگیز می‌نماید.
عباسیان گفت: عدم حمایت دولت و وزارت بهداشت و افزایش افسار گسیخته قیمت و وسایل بر جایگاه و کیفیت درمان دندان‌پزشکان اثر گذاشته و همکاران جوان را که سرمایه این مرز و بوم هستند در صف خروج از کشور و پیگیری کار در کشورهای همسایه به خصوص عمان قرار داده است.
وی افزود: این‌ها سرمایه‌های جوان ما هستند که به علت ندانم‌کاری کارگزاران برای زندگی بهتر ترک وطن می‌کنند. امروز همه در یک کشتی هستیم و باید بدانیم موج‌های سهمگین مشکلات سیلی سختی به دندان‌پزشکان می‌زند. مخصوصاً در این روزها که تحریم‌ها عرصه سلامت را بر ما تنگ کرده و جامعه پزشکی زیر فشار سختی است.
عضو دندانپزشک شورای عالی نظام پزشکی، گفت: دندان‌پزشکان از اولین بخش‌های صنف پزشکی کشور هستند که تاوان سختی می‌دهند، وقت آن است کسانی که احساس غرور ملی دارند و دلشان برای جامعه پزشکی و آحاد مردم می‌سوزد پا به عرصه بگذارند و با تلطیف بعضی قوانین و پذیرش اینکه حرفه دندانپزشکی یک حرفه درمانگر است و دندان درد نوعی بیماری است، بتوانند از مدافعین سلامت دهان و دندان دفاع کنند.
وی ادامه داد: ایجاد تعرفه‌های واقعی که بیمه‌ها از آن حمایت کنند یکی از راهکارهایی است که می‌تواند در این شرایط سخت کشتی آسیب دیده سلامت را به ساحل امن برساند. امید است بعد از بهبود اوضاع کرونایی، با توجه ویژه به این حوزه هم به مردم و هم به جامعه دندانپزشکی خدمت کنیم.
عباسیان گفت: از دولت و وزارت بهداشت می‌خواهیم در مورد مواد اولیه و وسایل دندانپزشکی تدبیری بیاندیشند که بتوانیم بدون واسطه وسایل خود را تهیه کنیم. اداره تجهیزات وزارتخانه هرگونه که می‌تواند باید به این مسئله ورود کند. چرا یک دندانپزشک باید به علت نوسانات دلار ماده مصرفی را چندین برابر قیمت ماه قبل دریافت کند، آیا در این زمینه ناظری وجود ندارد.
وی در پایان افزود: تنها راه برای کم شدن بار روانی مشکلات ارزی این است که بپذیریم دندان درد یک بیماری است و بیمه‌ها ملزم به حمایت از بیمار هستند. در واقع صنعت بیمه در ازای خدمات بیمه‌ای سود حاصل می‌کند، چه اشکالی دارد در این برهه جهت حمایت از درمان‌های دندانپزشکی و حمایت از بیمه کنندگان پا به عرصه بگذارند و از سودهای آن‌چنانی چشم پوشی کنند.
کتر بهزاد هوشمند امروز ۱۶ اردیبهشت در نشست مجازی با خبرنگاران در پاسخ به مهر درباره شرایط بازگشایی دانشکده های دندانپزشکی و تدوین پروتکل بهداشتی برای دانشجویان و سایر افراد حاضر در دانشکده ها گفت: در ۲۰ فصل قسمت های مختلفی که مرتبط با دانشکده های دنداپزشکی و حضور دانشجویان است منطبق با شرایط بین المللی بازنگری شده و بومی کردیم.
وی افزود: قصد اصلی مدیریت خطر عفونت در محیط های آموزشی و درمانی است. اینکه تا چه حد موفق می شویم این به زیرساخت ها مرتبط است. دانشگاه های علوم پزشکی قرار شده است این زیرساخت ها را تامین کنند.
هوشمند گفت: جای نگرانی نیست این پروتکل منطقی و منطبق بر شواهد است. معاونت دانشجویی و فرهنگی هم تمهیدات خود را برای خوابگاه ها و ترددها فراهم کرده است. ما یک دوره ای به صورت مرحله ای و تضمین شرایط بهداشتی اجرا می کنیم.
وی افزود: هماهنگی با اداره کل تجهیزات پزشکی صورت گرفته و اقلام در حال تهیه است و در اختیار روسای دانشگاه های علوم پزشکی قرار می گیرد و روسای دانشگاه ها در اختیار روسای دانشکده ها قرار می دهند.
دبیر شورای آموزش دندانپزشکی اظهار داشت: ضمن اینکه تسهیلاتی برای آموزش در شرایط کرونا دیده شده است. به عنوان مثال امکان حذف ترم برای دانشجو وجود دارد بدون اینکه در سنوات دانشجو محاسبه شود. کوریکولوم ها را به گونه ای دیده ایم که حداقل های آموزشی در آن لحاظ شود تا کیفیت آموزش لطمه نبیند.
وی افزود: ساعت حضور در دانشکده ها را به گونه ای دیده ایم که از ساعت ۸ صبح تا ساعت ۸ شب ادامه داشته باشد و در سه شیفت کار خدمات آموزشی و درمانی را ارائه کنند. پنجشنبه ها و روزهای تعطیل نیز ادامه کار وجود دارد.
هوشمند یادآور شد: در بحث مجازی سازی و حمایت دانشگاه علوم پزشکی مجازی با رعایت پلتفرمی که ابلاغ شده به صورت کیفی در حال پیشرفت هستیم و شورای آموزشی دانشگاه ها کار می کنند. دانشکده های دندانپزشکی با رعایت دستورالعمل ابلاغی می توانند آزمون های داخلی را به صورت مجازی برگزار کنند و در این زمینه تفویض اختیار دارند.
دبیر شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی در پاسخ به سئوال دیگری در زمینه بازگشایی دانشکده ها گفت: امیدواریم در بازه زمانی ۶ خرداد تا ۶ شهریورماه که پیش بینی کرده ایم بازگشایی اتفاق بیوفتد دانشجویان آموزش خود را ببینند.